- كشف مجسمه نوزدهمترى بودا در افغانستان
- يادداشت‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
[باستان‌شناسی افغانستان]
يك تيم (هیئت) باستانشناسى كه در استان باميان افغانستان حفارى مى‌كند، مجسمه بودايی به‌طول نوزده متر پيدا كرده‌است. اين بودا در فاصله چند مترى از محلى پيدا شده كه دو مجسمه مشهور بودا قرار داشتند.
[↑] كشف مجسمه نوزدهمترى بودا در افغانستان
هفت سال پيش، نيروهاى طالبان مشهورترين مجسمه‌هاى بودا در منطقه باميان افغانستان را منفجر كردند. مجسمه‌هايى تراشيده شده در دل‌صخره‌ها، که بخشى از ميراث فرهنگى تاريخ چند هزارساله اين منطقه بود.
اكنون، يك تيم باستانشناسى در همين منطقه، مجسمه ديگرى پيدا كرده است. اين تيم كه متشكل از باستانشناسان افغانى و فرانسوى است، سالهاست در اين منطقه حفارى مى‌كند. انورخان يكى‌از اعضاى تيم حفارى به خبرنگاران گفته است: "پيدا كردن اين مجسمه نوزدهمترى كاملأ تصادفى بود."
تيم باستانشناسى در اصل دنبال نشان ديگرى بوده است. نشانى از يك بوداى سيصد مترى، كه يك راهب چينى در قرن هفتم ميلادى نمایى از آن را طراحى كرده است. باستانشناسان بيش از سى سال است كه در جستجوى اين بوداى سيصدمترى، در استان باميان افغانستان حفارى مى‌كنند.
با روى كار آمدن طالبان فعاليت باستانشناسان در اين منطقه ممنوع شد. اما در سال ۲۰۰۱ ميلادى بلافاصله پس از سقوط طالبان، تيم‌هاى باستانشناسى به اين منطقه بازگشتند.
عبدل حامد جلالى مسئول فعاليت باستانشناسان اين استان، مى‌گويد: "كارگران ابتدا تكه‌هایى از پاى مجسمه را پيدا كردند. اما معلوم نبود كه چه پيدا كرديم." با ادامه حفارى نشانه‌هاى بعدى: انگشت شست، انگشت نشانه، كف دست، بخشى از بازو و پيكر مجسمه كوچكى كه در بسترى سنگى آرميده بود، از دل خاك بيرون مى‌آيند.
انورخان يكى از باستانشناسان تيم مى‌گويد: "براى همه ما، لحظه‌اى كه نخستين نشانه‌را پيدا كرديم، لحظه بى‌نظيرى بود. سال‌ها جستجو و حفارى ما بى‌نتيجه نبود.
با انفجار بخشى از صخره‌اى كه اين مجسمه بودا از هزاروپانصد سال پيش در دل آن آرميده ، تيم باستانشناسى پيكر مجسمه پيدا مى‌كنند. طول مجسمه روى‌هم نوزده متر است. انورخان به خبرنگاران مى‌گويد: "اين مجسمه در قرن نهم ميلادى، پس از حمله اعراب به اين منطقه آسيب ديده است."
تيم باستانشناسى تصميم دارد مجسمه را دوباره درون خاك پنهان كند. جايى امن، براى سر كردن زمستان سرد و سخت افغانستان و دور از دستبرد دزدان. تابستان سال آينده باستانشناسان به باميان بازمى‌گردند تا مجسمه را كامل حفارى كنند و از نو دنبال بوداى سيصدمترى بگردند. درست همان‌جايى كه نيروهاى طالبان دو مجسمه‌مشهور بودا: سال‌سال و شاه‌ماما را منفجر كردند.
آن زمان با وجود اعتراض جامعه بين‌المللى، طالبان يك ماه تمام وقت صرف نابودى دو مجسمه پنجاه‌وپنج و سى‌وهشت مترى كردند كه در دل صخره‌ها تراش‌كارى شده بودند. اكنون، تيم‌ديگرى از باستانشناسان افغانى، آلمانى و ژاپنى در فكر بازسازى مجسمه‌هاى منفجر شده است.
خانم حبيبه سورابى، فرماندار استان باميان كه ساكنان آن اقليت شيعه‌‌اى هستند كه از دست طالبان جان سالم به در برده‌اند، مى‌گويد: "مردم باميان آرزو مى‌كنند اين مجسمه‌ها بازسازى شوند. مجسمه‌هاى بودا با جذب جهانگردان، منطقه را رونق مى‌دهند. هر چند كه دولت مركزى مخالف است."
خانم سورابى ادامه مى‌دهد: "جاى خجالت دارد"[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهديزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- كشف مجسمه نوزدهمترى بودا در افغانستان، وب‌سايت دویچه وله (صدای آلمان): ۳٠ دسامبر ٢٠٠۸
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سايت دویچه وله (صدای آلمان)
[برگشت به بالا]
