جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۲ شهریور ۱۴, پنجشنبه

حفيظ‌الله امين، ترور مير اکبر خيبر و قتل سردار محمد داوود

از: محمدعيسی کارگر، يکی از کادرهای قديمی حزب دمکراتیک خلق افغانستان

تاریخچۀ حزب دمکراتیک خلق افغانستان

حفيظ‌الله امين؛
ترور مير اکبر خيبر و قتل سردار محمد داوود


فهرست مندرجات

[قبل][بعد]


آنچه در زیر آمده است، چند پرسشی است از محمدعيسی کارگر، یکی از فعالان کهنه‌کار حزب دمکراتیک خلق افغانستان که در رابطه با اسرار دو قتل سیاسی مطرح می‌نماید که هنوز پاسخ نيافته و در ابهام باقی مانده است: نخست، ترور مير اکبر خيبر و دوم، قتل سردار محمد داود.


[] اسرار تروری که هنوز در پردۀ ابهام است

مير اکبر خيبر، يکی از رهبران حزب دموکراتيک خلق حوالی ساعت نه شب ٢٨ حمل ۱٣۵٧ در مقابل مطبعه دولتی در شهر کابل ترور شد. بسياری از اگاهان سياسی به اين نظر اند که ترور مير اکبر خيبر، انگيزۀ انقلاب يا فاجعه ثور شد. نخست ببينيم که مير اکبر خيبر کی بود و چگونه ترور شد؟

مير اکبر خيبر، در لوکر زاده شده و در روز توزيع شهادت‌نامه حربی پوهنتون در سال ۱٣٣٠ شمسی زندانی و در سال ۱٣٣۵ شمسی از زندان آزاد شد. او در زندان با ببرک کارمل آشنا شد و نقش با اهميت در تاسيس حزب دموکراتيک خلق در سال ۱٣۴٣ داشت و در انشعاب سال ۱٣۴٦، در جناح پرچمی‌ها قرار داشت. او رهبری بخش نظامی جناح پرچم را به‌عهده داشت و بعداً از وحدت جناح خلق و پرچم عضو کميته مرکزی حزب دمکراتیک خلق افغانستان بود.

عبدالقدوس غوربندی، عضو کميته مرکزی حزب و مربوط جناح پرچم، شام ٢٨ حمل ۱٣۵٧ به‌منزل مير اکبر خيبر در ميکرويان کهنه می‌آيد و بعداً با مير اکبر خيبر قدم‌زنان تا کارتۀ وزير اکبر خان می‌روند و مير اکبر خيبر تنها بر می‌گردد و در برگشت (بعد از دو سه صد متر) در ميکرويان دوم در مقابل مطبعه دولتی حوالی نه شب ترور می‌شود و قاتلين آن تا امروز ناشناخته باقی می‌ماند. اما انکشت‌ها بيشتر به‌سوی قدوس غوربندی و حفيظ‌الله امين نشانه می‌روند. قدوس غوربندی يگانه عضو کميته مرکزی جناح پرچم بود که تا اخير وزير مقتتدر تجارت حفيط‌الله امين باقی ماند و بعد از ٦ جدی ۱٣۵٨ با همين جرم نزديک به ده‌سال زندانی شد. پرسش اول اين است که چرا مسئله ترور مير اکبر خيبر در دوران حاکميت ح. د. خ. ا. هيچ‌گاه بررسی نشد و فاتلين آن افشا نشد؟ در حالی‌که سليمان لايق و دکتر نجيب‌الله از پيروان خط مير اکبر خيبر بودند و همچنين سليمان لايق خسربرۀ مير اکبر خيبر نيز می‌باشد. اين پرسش هنوز بی‌پاسخ مانده است. به‌نظر بسياری از آگاهان سياسی سر نخ بسياری از حوداث به ترور مير اکبر خيبر ارتباط دارد؟

حفيط‌الله امين، رهبر بخش نظامی جناح خلقی‌ها قومانده کودتای هفت ثور را داد. رهبری حزب بر اساس مصاحبه‌ها و نوشته‌های محمدکريم ميثاق، دستگير پنچشيری و سلطان‌علی کشتمند از دستور کودتا اطلاع نداشتند؟ کودتای ثور بر حزب دموکراتيک خلق و جامعه تحميل شد. اما چند پرسش بی‌پاسخ باقی مانده است. با حفظ اين‌که حفيظ‌الله امين انسان مشکوک و متهم به ارتباط با شبکه سی ای ای بود، چرا چنين مسئووليت به او داده شده بود؟ چرا تمام رهبری حزب توسط سردار محمدداوود زندانی شد، تنها حفيظ‌الله امين در خانه‌اش تا صبح نگهداشته شد تا او فرمان کودتا را بدهد؟ دستگيری و زندانی ساختن رهبری ح. د. خ. ا. به‌عهده عبدالقدير نورستانی، وزير داخله محمدداوود بود. آيا بين جناح راست رژيم محمدداوود (جنرال قدير نورستانی و جنرال حيدر رسولی) و حفيظ‌الله امين معامله صورت گرفته بود؟

از فردای کودتای ثور ۱٣۵٧، در باره نقش حفيظ‌الله امين، مرک و زندگی محمدداوود تفاوت نظرها وجود دارد. غلام‌دستگير پنچشيری، عضو بيروی سياسی و مربوط جناح خلقی‌ها در صفحه ۹۵ و ۹٦ ظهور و زوال حزب دمکراتیک خلق افغانستان می‌نويسد: «نورمحمد تره‌کی و ببرک کارمل در همان آغاز دو برخورد جداگانه و متضاد با مسئله سرکوب خونين و يا مسالمت‌آميز با سردار داوود داشتند. ببرک کارمل طرفدار برخورد با انعطاف با سردار داوود و خاندانش بود. او اصرار می‌کرد که بايد سردار محمدداوود کشته نشود... اما سليمان لايق، در باره شيوۀ برخورد با سردار داوود در پاسخ تره‌کی گفت: «دا فرعون و وژل شی» که [در نهایت] داوود کشته شد. چرا سردارداوود کشته شد؟ مسلماً [اگر کشته نشده بود] در جريان تحقيق سر نخ بسياری از حقايق از جمله ترور مير اکبر خيبر برملا می‌شد.

بهتر است، آن‌هایی که هنوز زنده هستند و در جريان می‌باشند، به پرسش‌های بالا پاسخ بدهند[۱].


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
يادداشت ٢: دیروز، چهارشنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۲ خورشیدی، آقای علم مل، در حضور آقایان نجیب روشن، دهقان، پرهیز و این‌جانب در اسکایپ بیان داشت، این بود که او در آن‌زمان جز هیأت تحقیق این قتل سیاسی در وزارت داخله بود، آنچه از گزارش شش صفحه‌یی طب عدلی کابل بر می‌آید، بی‌پایگی تمامی حدس و گمان‌هایی را که تاکنون مطرح شده است، می‌نماید. بر اساس گزارش طب عدلی کابل، میر اکبر خبیر بر اثر ضرب و شتم یک گروه که در یک مکان نامشخص قرار گرفته بود، جان باخته و سپس، یک گلوله بر پیشانی وی شلیک شده است. پس از آن جسد او را مقابل مطبعه دولتی انداخته‌اند. بنابراین، تاکنون مشخص نشده است که آن گروه چه کسانی بوده‌اند و چرا میر اکبر خیبر را کشته‌اند. (مهدیزاده کابلی)



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- محمدعیسی کارگر، حفيظ‌الله امين، ترور مير اکبر خيبر و قتل سردار محمدداود، سپیده‌دم (ناشر اندیشه‌های دمکراتیک مردم افغانستان): ۱٧ آوریل ٢٠٠٦



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

سایت اینترنتی سپیده‌دم (ناشر اندیشه‌های دمکراتیک مردم افغانستان)