فهرست مندرجاتقرارداد امنیتی افغانستان و آمریکا
- مقدمه
- مادۀ اول
- مادۀ دوم
- مادۀ سوم
- مادۀ چهارم
- مادۀ پنجم
- مادۀ ششم
- مادۀ هفتم
- مادۀ هشتم
- مادۀ نهم
- مادۀ دهم
- مادۀ یازدهم
- مادۀ دوازدهم
- مادۀ سیزدهم
- مادۀ چهاردهم
- مادۀ پانزدهم
- مادۀ شانزدهم
- مادۀ هفدهم
- مادۀ هجدهم
- مادۀ نوزدهم
- مادۀ بیستم
- مادۀ بیست و یکم
- مادۀ بیست و دوم
- مادۀ بیست و سوم
- مادۀ بیست و چهارم
- مادۀ بیست و پنجم
- مادۀ بیست و ششم
- ضمیمه الف
- ضمیمه ب
- يادداشتها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
[قبل] [بعد]
جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده امریکا
[↑] مقدمه
جمهوری اسلامی افغانستان (که در متن این قرارداد افغانستان) و ایالات متحده امریکا که (در متن این قرارداد ایالات متحده)، بهطور جمع «طرفین» و بهطور مفرد (طرف) یاد میگردند:
- - با تائید موافقتنامه همکاریهای درازمدت استراتیژیک میان ایالات متحده امریکا و جمهوری اسلامی افغانستان (موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک) که در دوم ماه می سال ٢٠۱٢ میلادی امضأ شده است و با تاکید مجدد بر تعهد طرفین طوریکه در این موافقتنامه پذیرفته شده است و طرفین متعهد شدهاند تا همکاری درازمدت استراتیژیک در ساحات مورد نظرشان بهشمول تحکیم صلح، امنیت و ثبات، تقویت نهادهای دولتی، حمایت از توسعه درازمدت اقتصادی و اجتماعی افغانستان؛ و تشویق همکاریهای منطقوی را تقویت نمایند؛
- با تائید مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک مبنی بر اینکه همکاری میان طرفین بر مبنای احترام متقابل و منافع مشترک استوار میباشد؛
- همچنان با تأکید بر مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک مبنی بر اینکه طرفین به همکاری و تعهدشان جهت تحقق آیندهای مبتنی بر عدالت، صلح، امنیت و ایجاد فرصتهای لازم برای مردم افغانستان با اطمینان ادامه داده و یکبار دیگر بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت ملی، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان تاکید میکنند؛
- با درنظرداشت همکاری دوامدار میان ایالات متحده و افغانستان و تاکید بر اراده مشترک طرفین برای گسترش، رشد، حمایت و ارتقای سطح همکاریهای امنیتی و دفاعی بر مبنای این قرارداد؛
- با علاقهمندی بر ادامه تحکیم همکاریهای نزدیک دفاعی و امنیتی بهمنظور تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، سهمگیری در صلح و ثبات منطقوی و جهانی، مبارزه با تروریزم، دستیابی به منطقهای که دیگر پناهگاه امن برای القاعده و گروههای وابسته به آن نباشد و افزایش توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات علیه حاکمیت ملی، امنیت و تمامیت ارضیاش و با درنظرداشت اینکه ایالات متحده در پی دستیابی به تأسیسات دایمی نظامی در افغانستان نبوده و خواهان حضوری نیست که تهدیدی برای همسایگان افغانستان باشد؛ و همچنان با درنظرداشت تعهد ایالات متحده مبنی بر اینکه از قلمرو افغانستان و یا از تأسیساتاش در این کشور بههدف راهاندازی حملات علیه کشورهای دیگر استفاده نمیکند؛
- با یادآوری مواد اعلامیه نشست شیکاگو، مؤرخ ٢۱ می ٢٠۱٢ در رابطه به افغانستان که توسط سران افغانستان و کشورهایی که با مأموریت کمک به امنیت در افغانستان (آیساف) زیر رهبری ناتو همکاری میکنند، و بهویژه تعهد مجدد این کشورها به یک افغانستان دارای حاکمیت، امنیت و دموکراتیک و نیز با درنظرداشت اینکه ماموریت آیساف در اخیر سال ٢٠۱۴ میلادی به پایان میرسد و پس از تکمیل روند انتقال، همکاریهای نزدیک میان این کشورها از طریق تعهد متقابل میان ناتو و افغانستان برای ایجاد یک ماموریت جدید تحت رهبری ناتو بههدف آموزش، مشورت و کمک به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان همچنان ادامه مییابد و با درنظرداشت اینکه این مأموریت نیاز به مبنای قانونی، و توافق روی چگونگی و تعیین صلاحیتهای این حضور نیز دارد؛
- با تاکید مجدد بر حمایت دوامدار طرفین برای ایجاد میکانیزمهای همکاری و هماهنگی منطقوی بههدف تحکیم امنیت و ثبات از طریق رفع تنشها، ابهامات و سوتفاهمات؛
- با توجه به فیصله لویه جرگه مشورتی ۱٣۹٢ مبنی بر اهمیت این قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی برای امنیت افغانستان؛
- بهمنظور تقویت هرچه بیشتر زمینههای همکاری دفاعی و امنیتی میان طرفین بر مبنای اصول احترام کامل به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضیشان و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و برای گسترش امنیت و ثبات در منطقه و مبارزه با تروریزم؛
- با توافق بر اهمیت همکاری مبتنی بر احترام متقابل، عدم مداخله و برابری میان افغانستان و همسایههای آن و نیز با درخواست از همه کشورها تا به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان احترام گذاشته و از مداخله در امور داخلی و پروسههای دموکراتیک این کشور خودداری نمایند؛ و همچنان،
- با تاکید بر همکاریهای طرفین بر مبنای احترام کامل به حاکمیت هر دو طرف، رعایت اهداف منشور سازمان ملل متحد و خواست مشترک طرفین برای تدوین یک چارچوب همکاری دفاعی و امنیتی میان آنها و با تاکید مجدد بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان و نیز احترام به قوانین، عرف و رسوم افغانستان؛ چنین توافق میکنند:
[↑] ماده اول: اصطلاحات
۱- | «نیروهای ايالات متحده»، به نهاد متشکل از اعضای نيروهای نظامی، بخش ملکی و همچنان تمامی اموال، تجهيزات و مواد مربوط به نيروهای مسلح ايالات متحده در قلمرو افغانستان اطلاق میشود؛ |
٢- | «عضو نيروی نظامی» به افراد متعلق به بخش زمينی، بحری يا هوايی قوای مسلح ایالات متحده در افغانستان اطلاق میشود؛ |
٣- | «عضو بخش ملکی» عبارت است از فردی که توسط وزارت دفاع امريکا استخدام شده ولی عضو نيروی نظامی آن کشور نیست. هرچند، «عضو بخش ملکی» به افرادی اطلاق نمیشود که در افغانستان اقامت دايمی داشته و یا دارای تابعیت افغانستان بوده و بهگونه عادی در این کشور سکونت دارند؛ |
۴- | «نماينده اجرایی» عبارت از وزارت دفاع ايالات متحده و وزارت دفاع ملی افغانستان میباشد. نمايندۀ اجرایی بهعنوان طرف اصلی ارتباطی در تطبيق اين قرارداد، از کشور متبوعاش نمایندگی میکند. |
۵- | «قراردادیهای ايالات متحده» به اشخاص حقيقی و حکمی گفته میشود که بر اساس قرارداد اصلی یا قرارداد فرعی مسئولیت اکمال و ارائه خدمات را به نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از آنها در افغانستان انجام میدهند. |
٦- | «کارمند قراردادی ایالات متحده» به کارمندانی اطلاق میشود که توسط قراردادیهای ایالات متحده استخدام میشوند؛ |
٧- | «تأسیسات و ساحات توافق شده» به تأسیسات و ساحاتی گفته میشود که توسط افغانستان در موقعیتهای مندرج ضمیمه الف فراهم میگردد. این تعریف شامل سایر تاسیسات و ساحاتی نیز میگردد که میتواند در آینده از جانب افغانستان طبق توافق دوجانبه فراهم گردیده و نيروهای ايالات متحده، قراردادیهای ايالات متحده، کارمندان این قراردادیها و یا دیگران، حق دسترسی و استفاده از آنها را در مطابقت با اين قرارداد داشته باشند. |
٨- | «نيروهای دفاعی و امنيتی ملی افغان» عبارت اند از اعضای نيروهای امنيتی و دفاعی تحت فرمان وزارت دفاع و وزارت امور داخله و در صورت لزوم، رياست عمومی امنيت ملی و سایر نهادهایی که از جانب طرفین در موردشان توافق صورت گیرد. |
۹- | «مالیات» عبارت از کلیه انواع مالیات، عوارض (بهشمول عوارض گمرکی)، حق الزحمه و هرگونه اجرت مشابه دیگری است که از جانب دولت افغانستان یا به عبارت دیگر از جانب نهادهای ذیصلاح دولتی افغانستان در تمام سطوح بهشمول ولایات و ولسوالیها و یا از جانب سایر ارگانها به نمایندگی از دولت افغانستان، وضع میگردد. |
[↑] ماده دوم: مقاصد و ابعاد
۱- | طرفين برای تقویت امنيت و ثبات در افغانستان، مبارزه با تروریزم، سهمگیری در صلح و ثبات منطقوی و بينالمللی و ارتقای توانمندی افغانستان برای دفع تهديدات داخلی و خارجی علیه حاکميت، امنيت، تماميت ارضی، وحدت ملی و نظام مبتنی بر قانون اساسی این کشور، به تقویت همکاریهای نزدیک با یکدیگر ادامه میدهند. نیروهای ایالات متحده هیچگونه عملیات محاربوی را در افغانستان اجرا نمیکنند، مگر اینکه طرفین طوری دیگری توافق کنند. |
٢- | ايالات متحده در همکاری و هماهنگی نزدیک و بر اساس توافق افغانستان، بههدف کمک به توسعه ظرفیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و تامین امنیت تمام مردم افغانستان، طبق توافق مشترک، به انجام فعالیتهای حمایتی زیر میپردازد:
مشورت، آموزش، تجهيز، حمايت و تقویت پایدار نيروهای دفاعی و امنيتی ملی افغان بهشمول بخشهای انجنیری ساحوی، خنثیسازی بمهای کنار جاده و سایر مواد منفجره؛ ايجاد و ارتقای سيستم لوژستيکی و ترانسپورتی نيروهای دفاعی و امنيتی افغان؛ گسترش ظرفیتهای تشریک اطلاعات استخباراتی؛ تقویت توانائی نیروهای هوائی افغانستان؛ راهاندازی تمرينات مشترک نظامی و سایر فعالیتهای مورد توافق دو طرف. طرفین روی جزئیات انکشاف نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر مبنای برنامه موسوم به «برنامهی ریکارد افغانستان» مصوب نشست شیکاگو سال ٢٠۱٢ میلادی و در مطابقت با «مجمع مشورتی امنیت» به کارشان ادامه میدهند. |
٣- | طرفین بر این باور اند که تامین امنیت مردم و قلمرو افغانستان وظیفه نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان میباشد. طرفین برای افزایش سطح قابلیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بهمنظور دفع و پاسخ به تهدیدات داخلی و خارجی باهم کار میکنند. برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده فوراً حمایتی که آمادگی ارایه آن را دارد به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بههدف پاسخ دهی به تهدیدات علیه امنیت این کشور، فرآهم میآورد. |
۴- | طرفین تصدیق میدارند که عملیات نظامی ایالات متحده برای شکست القاعده و وابستگان آن میتواند در چوکات مبارزه مشترک با تروریزم قابل قبول باشد. طرفین توافق دارند تا بههدف حفظ منافع ملی ایالات متحده و افغانستان، به همکاری و هماهنگی نزدیک باهم بدون توسل به عملیات یکجانبه نظامی ایالات متحده علیه تروریزم، ادامه دهند. منظور از عملیات نظامی ایالات متحده بر ضد تروریزم، عبارت از عملیات متمم در حمایت از عملیات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر ضد تروریزم است که از سوی نیروهای ملی دفاعی و امنیتی این کشور رهبری شده و مبتنی بر احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصئونیت و امنیت مردم این کشور و توجه جدی به مصؤنیت و امنیت آنها در خانههای شان انجام میشود. |
۵- | برای پیشبرد فعالیتها و عملیات مندرج این ماده و سایر اهداف و ماموریتهای مورد توافق طرفین و در مطابقت با اهداف این قرارداد، نیروهای ایالات متحده میتوانند به فعالیتهایی مانند ترانزیت، حمایه نیروها و سایر اقدامات حمایتی مورد نیاز حضور شان در افغانستان مطابق مفاد این سند و سایر فعالیتهای مندرج در این قرارداد و یا فعالیتهای مورد توافق طرفین بپردازند. |
٦- | این قرارداد به شمول ضمایم، توافقات، و یا اقدامات اجرایی دیگر مربوط به آن، مجوز مورد نیاز را برای حضور و فعالیتهای نیروهای ایالات متحده در افغانستان فراهم کرده، شرایط و چگونگی این حضور و فعالیتها را تنظیم و همچنان در موارد خاص مطابق با این قرارداد، حضور و فعالیت قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان آنها در افغانستان را نیز تنظیم میکند. |
[↑] ماده سوم: قوانين
۱- | تمامی اعضای نيروهای نظامی و بخش غیرنظامی ایالات متحده وظیفه دارند تا به قانون اساسی و سایر قوانین نافذه افغانستان احترام گذاشته و از هرگونه فعاليت مغاير روحيه اين قرارداد بخصوص فعاليتهای سياسی در قلمرو افغانستان، خودداری نمایند. مقامات نيروهای ايالات متحده مسئول اند تا اقدامات لازم را در این زمینه اتخاذ کنند. |
٢- | مکلفيتهای طرفين در این قرارداد و توافقات بعدی، بدون هیچگونه تعارض با حق حاکميت افغانستان و حق دفاع مشروع هر يک از طرفين مطابق حقوق بينالمللی، تنظیم میگردد. همکاری و فعاليتهای مربوط به تطبیق این قرارداد در مطابقت با تعهدات و مکلفيتهای طرفين طبق موازین حقوق بينالمللی صورت میگیرد. |
[↑] ماده چهارم: توسعه و تقویت پایدار تواناییهای دفاعی و امنيتی افغانستان
۱- | با احترام کامل به حاکميت افغانستان، طرفین نياز کنونی این کشور را به ادامه کمکهای بینالمللی در بخش امنیت درک کرده و در این زمینه که افغانستان بهگونه روزافزون و در نهایت بهصورت کامل، مسئولیت تمویل نیازهای دفاعی و امنیتی و همچنان تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی خویش را بر عهده بگیرد، دارای هدف مشترک میباشند. |
٢- | افغانستان با درنظرداشت ثبات سياسی و اقتصادی و نیز سازگار با وضعیت عمومی اقتصادی اش، سهم کامل خود را آنگونه که نيروی بشری، منابع، و امکانات آن ایجاب میکند بهمنظور تقویت و حفظ نيروهای دفاعی و امنيتی خویش، ایفا مینماید. افغانستان تمامی اقدامات لازم را برای توسعه و تقویت پایدار ظرفیتهای نيروهای دفاعی و امنيتی افغان، اتخاذ میکند. |
٣- | طبق احکام موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک و با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست ٢٠۱٢ شیکاگو، ایالات متحده مکلف است تا تأمین وجوه پولی را به شکل سالانه برای حمایت از آموزش، تجهیز، مشورت و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان جستجو کند تا اینکه این کشور بتواند مستقلانه امنیت خود را تامین و از خود در برابر تهدیدات داخلی و خارجی دفاع نموده و نگذارد تا تروریستان بار دیگر به خاک این کشور رخنه کرده و امنیت افغانستان، منطقه و جهان را تهدید کنند. ایالات متحده با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست شیکاگو، در مورد مقدار وجوه مالی برای تامین و اجرای مفاد این قرارداد با افغانستان مشورت نموده و نتایج این مشورتها را برای تحقق این مکلفیت مورد توجه قرار میدهد. با در نظر داشت اولویتهای سالانه افغانستان، ایالات متحده کمکهای مناسب مالی را از طریق مجاری بودجوی حکومت افغانستان تحت مدیریت نهادهای ذیربط افغان که مسئولیت تطبیق معیارات مالی شفافیت و حسابدهی و نظارت قانونمند از روند تدارکات و تفتیش را مطابق به روشهای پذیرفته شده بینالمللی دارند، فرآهم میسازد. |
۴- | طرفین اهمیت برخورداری نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان را از تجهیزات و اسلحه مورد نیاز تامین امنیت این کشور تصدیق میدارند. برای دستیابی به این مهم، ایالات متحده در همکاری با افغانستان تهیه و تدارک تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی این کشور را، ادامه میدهد. |
۵- | افغانستان و ایالات متحده با سایر کشورها در رابطه به تقویت نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، بهشمول تجهیز این نیروها، میتوانند طبق توافق دوجانبه همکاری و همآهنگی نمایند. |
٦- | بهمنظور سهمگیری مؤثر در زمینه امنیت افغانستان و منطقه، ایالات متحده توافق میکند تا در توسعه تواناییهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، به همکاریهایش با افغانستان، بهعنوان متحد عمده غیرناتو ادامه دهد. |
٧- | طرفين تصدیق میکنند که ارتقای ظرفیت و سیستمهای دفاعی افغانستان، مطابق به معیارهای سازمان ناتو به منفعت این کشور بوده و قابلیتهای تعامل پذیری افغانستان را با سیستمهای ناتو گسترش میدهد. طرفین بر حسب تقاضای دولت افغانستان اقدامات شان را در راستای توسعه ی نیروهای امنیتی و دفاعی این کشور، تأمین تجهیزات، تسلیحات، تدوین دکترین عملیاتی و دستیابی نهادهای آن به معیاری شدن و انطباق پذیری با ناتو، بهمنظور ارتقای استفاده مؤثر و نگهبانی از کمکهای دفاعی و امنیتی فراهم شده برای افغانستان و افزایش بهره وری همکاریها میان نیروهای امنیتی و دفاعی ملی این کشور با نیروهای ایالات متحده، هما هنگ میکنند. این همکاری نمیتواند مانع افغانستان برای تدارک مستقل تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان از کشورهای غیر ناتو که از منابع مالی افغان تمویل شود، گردد. |
[↑] ماده پنجم: میکانیزمهای همکاری امنیتی و دفاعی
۱- | طرفین توافق دارند تا گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی افغانستان-ایالات متحده را که طبق توافقنامه همکاریهای استراتیژیک ایجاد گردیده است، برای نیل به اهداف زیر توظیف نمایند:
الف: اتخاذ تدابیر مناسب و مؤثر بهمنظور ارزیابی و تقویت استفاده از منابع موجود امنیتی و دفاعی افغانستان، طبق اهداف و ابعاد این قرارداد؛ ب: انجام ارزیابیهای شش ماهه از اقداماتی که در پیوند به تحقق تدابیر اتخاذ شده انجام یافته است تا طرفین از تصامیم گرفته شده در رابطه با تخصیص منابع و نحوه همکاری در راستای توسعه و رشد پایدار ظرفیتهای دفاعی افغانستان، آگاه شوند. ج: ایجاد یک روند مشخص ارزیابی مشترک، طبق اهداف و ابعاد اين قرارداد، بهمنظور انجام بررسی به موقع، دقیق و مؤثر از تهديدات داخلی و خارجی عليه افغانستان؛و د: ارائه توصیههای مشخص برای ارتقای تشریک مساعی و ارزیابی اطلاعات استخباراتی. |
٢- | طرفین در راستای تقویت تواناییهایشان بهمنظور مشورت در باره تهدیدها بهشمول صحبت روی ایجاد مجراهای ارتباط مصئون یا اختصاصی، دارای هدف مشترک میباشند. |
[↑] ماده ششم: تجاوز خارجی
۱- | برخلاف منشور سازمان ملل متحد، افغانستان همواره دستخوش تجاوزات کشورهای بیگانه و استفاده نیرو توسط دولتهای خارجی و گروههای مسلحی شده است که در بیرون از سرحدات این کشور دارای پایگاه بوده و یا مورد حمایت این دولتها قرار داشته اند. مطابق این قرارداد، طرفین با هرگونه استفاده از نیروی مسلح یا تهدید علیه تمامیت ارضی، استقلال سیاسی افغانستان، بشمول حمایت از گروههای مسلح از جمله تأمین پناهگاه و یا تسلیحات از سوی یک کشور خارجی و یا گروههای مسلح دیگر، قویاً مقابله میکنند. طرفین توافق میکنند تا در زمینه تحکیم قابلیتهای دفاعی افغانستان در برابر تهدیدات علیه حاکمیت ملی، تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی این کشور، با هم همکاری کنند. |
٢- | ايالات متحده هر گونه تجاوز خارجی یا تهدید به تجاوز عليه حاکميت، استقلال و تماميت ارضی افغانستان را موجب نگرانی شدید خود پنداشته و باور دارد که چنین تجاوزی میتواند منافع مشترک طرفين را در رابطه با ثبات افغانستان، صلح و ثبات منطقه و جهان تهديد کند. |
٣- | در صورت وقوع چنین تجاوزی و يا تهديد به چنین تجاوزی عليه افغانستان، طرفين بهمنظور اتخاذ اقدامات بالقوه سياسی، ديپلوماتيک، نظامی و اقتصادی برای تشخیص پاسخ مناسب، باهم بهگونه منظم مشورت میکنند. این مشورتها بههدف ایجاد فهرستی از اقدامات لازم سیاسی، ديپلوماتيک، نظامی و اقتصادی صورت میگیرد. |
۴- | در صورت وقوع چنین تجاوز خارجی و يا تهديد به تجاوز خارجی عليه افغانستان، طرفین با توافق با یکدیگر و بهگونه فوری روی اتخاذ و انجام واکنش مناسب بشمول اقدامات سياسی، ديپلوماتيک، نظامی و اقتصادی که فهرست آن در فقره سوم ذکر شده و مطابق به طرزالعملهای مندرج قوانين اساسی هر دو طرف، به مشورت میپردازند. |
۵- | طرفین طرزالعملهای جامع را بهمنظور تحقق موثر چنین مشورتهای منظم و فوری، ترتیب میدهند:
الف: مطابق به این طرزالعملهای جامع، وزرای خارجه، و دفاع افغانستان و ایالات متحده و سفرای هر دو کشور در کابل و واشنگتن دی سی بهعنوان مجراهای اصلی وظیفه دارند تا در صورت وقوع تجاوز خارجی و یا تهدید به چنین تجاوزی، به مشورتهای فوری باهم بپردازند؛ ب: در صورتیکه اهمیت و فوریت موضوع ایجاب کند، این طرزالعملهای جامع نمیتواند توانایی طرفين برای مشورت با یکدیگر را از سایر طرق و ميکانيزمها محدود و متاثر سازد. |
٦- | طرفين توافق دارند که گروه کاری همکاریهای امنيتی و دفاعی افغانستان-ایالات متحده وظیفه دارد تا زمینه تطبیق موثر این ماده، بهشمول ترتیب طرزالعملهای جامع یاد شده و بازنگری فهرست اقدامات مندرج فقرۀ (٣) این ماده را افزایش دهند. |
[↑] ماده هفتم: استفاده از تأسیسات و ساحات توافق شده
۱- | افغانستان بدینوسیله دسترسی و استفاده از تأسیسات و ساحات توافق شده را طبق فقره ٧ ماده اول این قرارداد تنها بهمنظور تطبیق اهداف و احکام مندرج این سند، با درنظرداشت موقعیت قطعات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و ساحات مسکونی، فرآهم میکند. چگونگی دسترسی و استفاده از این ساحات و تاسیسات برای مقاصد دیگر، تابع توافق طرفین میباشد. |
٢- | براساس این قرارداد، نیروهای ایالات متحده، بدینوسیله از سوی افغانستان اجازه مییابند تا در داخل تأسیسات و ساحات توافق شده از تمامی حقوق و صلاحیتهای مربوط به استفاده، فعال سازی، دفاع و یا کنترول این تاسیسات، بشمول حق تعمیر و ایجاد ساختم آنهای جدید برخودار باشند. نیروهای ایالات متحده میتوانند فعالیتهای مربوط امور تعمیراتی را بهوسیله افراد نظامی یا بخش ملکیشان و یا از طریق قراردادی انجام دهند. |
٣- | بدینوسیله، نیروهای ایالات متحده از سوی افغانستان اجازه مییابند تا به دلایل امنیتی و تامین مصئونیتشان، دخول به تأسیسات و ساحاتی را که برای استفاده اختصاصی این نیروها فرآهم شده است، کنترول نمایند، اما دخول به تأسیسات و ساحاتی که برای استفاده مشترک تعیین شده است، در همآهنگی با مقامات افغان صورت میگیرد. برحسب درخواست، ایالات متحده دسترسی مقامات ذیربط افغان را به هریک از ساحات یا تاسیسات که مورد استفاده اختصاصی این نیروها قرار دارد، فرآهم میآورد. طرفین با توافق با همدیگر طرزالعملهایی را برای تنظیم دسترسی مقامات افغان به ساحات و تاسیسات مورد استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده ترتیب میدهند. این طرزالعملها و چگونگی دسترسی به این ساحات با رعایت کامل مقررات عملیاتی و امنیتی نیروهای ایالات متحده ترتیب میگردند. با درنظرداشت اینکه ممکن است نیروهای ایالات متحده فعالیتهای محافظتی از نیروهایشان را در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و ماحول آنها عندالضرورت اتخاذکنند، طرفین توافق میکنند تا طرحهایشان را بههدف تامین امنیت و مصئونیت نیروهای ایالات متحده با احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصئونیت و امنیت مردم افغانستان همآهنگ و همسو سازند. برای تحقق این هدف، نیروهای ایالات متحده مطابق به قوانین افغانستان و موازین محاربوی این نیروها، افراد ملکی را از جمله در خانههایشان هدف قرار نمیدهند. |
۴- | بهمنظور تحقق اهداف و ابعاد این قرارداد و بهویژه تحقق مساعی ایالات متحده بهمنظور آموزش، مشورت، تجهیز، و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، افغانستان تمامی تأسیسات و ساحات توافق شده را بدون دریافت محصول به دسترس نیروهای ایالات متحده قرار میدهد. |
۵- | نیروهای ایالات متحده مسئول هزینهی فعالیتهای ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تأسیسات و ساحاتی میباشند که برای استفاده اختصاصی آنها فرآهم شده است، مگر اینکه از جانب طرفین طوری دیگری موافقت گردد. هزینهی فعالیتهای ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تاسیسات و ساحاتی که مورد استفاده مشترک نیروهای افغان و امریکا و یا برای استفاده مشترک این نیروها و نهادهای دیگر قرار میگیرد، بگونه مشترک و متناسب به میزان استفاده از آنها پرداخته میشود، مگر اینکه طور دیگری توافق گردد. |
٦- | ایالات متحده متعهد است تا در اجرای پالیسیهای مربوط، تمامی معیارها، مقررات و قوانین افغانستان، امریکا و بینالمللی را در ارتباط به حفظ محیط زیست، صحت و مصئونیت رعایت کند. تمامی عملیات و فعالیتهای نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده با توجه کامل به حفظ محیط زیست و مصئونیت جان و صحت انسانها و همچنان با رعایت کامل قوانین و مقررات نافذه افغانستان و ایالات متحده و نیز مطابق توافقات بینالمللی صورت میگیرد. |
٧- | تمامی عملیات و فعالیتهای نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده در مطابقت کامل با قوانین و مقررات مربوط به حفظ آبدات و آثار تاریخی و میراثهای فرهنگی افغانستان، انجام میشود. در صورت کشف آثار یا ساحه تاریخی و یا میراث فرهنگی در یکی از ساحات و تاسیسات توافق شده، نیروهای ایالات متحده مکلف اند موضوع را فوراً از طریق کمیسیون مشترک به آگاهی مقامات ذیربط افغان رسانده و در مورد مشورت نمایند. |
[↑] ماده هشتم: حق مالکیت
۱- | نیروهای ایالات متحده تمامی تأسیسات و ساحات توافق شده، بشمول بخشهایی را که در آن تعمیرات، ساختم آنهای غیرمنقول و اجزای ثابت دیگر از سوی این نیروها اعمار، تعدیل، و یا ترمیم گردیده و دیگر مورد استفاده آنها قرار ندارد، به افغانستان واگذار میکند. اما، نیروهای ایالات متحده نیاز به این تأسیسات و ساحات توافق شده را بهصورت منظم مورد ارزیابی مجدد قرار میدهند. طرفین یا نمایندههای اجراییشان در مورد شرایط بازگرداندن این تأسیسات یا ساحات توافق شده باهم مشورت میکنند. طرفین توافق دارند تا بهمنظور تامین مصئونیت و صحت انسانها و حفظ محیط زیست، از روشهای وقایوی و نه واکنشی استفاده کنند. طرفین باور دارند که پالیسیها و روشهای ایالات متحده بگونه ای طرح شده است که از چنین آسیبها و خطرات جلوگیری میکند، اما در عین حال توافق دارند تا پالیسیها و شیوههای هر جانبی را که بیشتر محافظتی باشد، تطبیق نمایند. نیروهای ایالات متحده مطابق به پالیسیهای خویش، اقدامات عاجل را جهت رفع اثرات جدی که متوجه مصئونیت و صحت انسانها ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیت این نیروها در ساحات و تاسیسات توافق شده گردیده است، اتخاذ مینمایند. |
٢- | تمامی تعمیرات، ساختم آنهای غیرمنقول و اجزای دیگری که از جانب نیروهای ایالات متحده اعمار، تعدیل و یا مرمت شده اند، صرفاً برای استفاده نیروهای ایالات متحده، قراردادیهای این نیروها و کارمندان قراردادی آنها و یا افراد دیگری که مورد توافق قرار گرفته باشد، اختصاص دارند. تمامی تعمیرات، ساختم آنهای غیرمنقول و اجزای دیگری که ازجانب نیروهای ایالات متحده اعمار شده و یا برای دسترسی و استفاده این نیروها فرآهم گردیده است، میتواند توسط نیروهای ایالات متحده مرمت، و تغییر بیابند و این نیروها میتوانند تا زمانیکه به این تأسیسات نیاز دارند به گونه اختصاصی از آنها استفاده کنند. |
٣- | نیروهای ایالات متحده و قراردادیهای آنها حق مالکیت بر تمامی تجهیزات، مواد، اکمالات، ساختم آنهای منقول و سایر دارائیهای منقولی را دارند که این نیروها و قراردادیهای آنها به خاطر حضور در قلمرو افغانستان نصب، وارد و یا آن را تأمین کرده اند. طرفین در مورد تحویل ممکنه و یا خریداری تجهیزات اضافی توسط افغانستان طوریکه قوانین و مقررات ایالات متحده اجازه میدهد، باهم مشورت میکنند. |
[↑] ماده نهم: جابهجایی و ذخیره وسایل و تجهیزات
۱- | افغانستان به نیروهای ایالات متحده اجازه میدهد تا وسایل، تجهیزات و اکمالات خویش را در داخل تأسیسات و ساحات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین، جابجا کنند. نیروهای ایالات متحده حق مالکیت و کنترول بر استفاده و تعبیه وسایل، اکمالات و تجهیزاتی ذخیره شده در قلمرو افغانستان را داشته و نیز حق دارند این وسایل را از قلمرو افغانستان خارج کنند. |
٢- | نیروهای ایالات متحده تعهد میکنند که تمامی معیارها، مقررات و قوانین ایمنی افغانستان را رعایت کنند. نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات نافذه این کشور، تمامی اقدامات لازم را برای حفاظت و ذخیره مصئون تجهیزات، اکمالات و مواد دارای ماهیت خطرناک اتخاذ میکنند. نیروهای ایالات متحده طبق پالیسیهای مربوط، اقدامات لازم را برای این دو منظور اتخاذ میکنند: (۱) پاک کاری زباله از ساحات و تاسیسات توافق شده و (٢) رسیدگی به تاثیرات صحی و مصئونیتی ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیتهای نیروهای این کشور در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده؛ |
٣- | ایالات متحده با در نظرداشت تعهدات خویش طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و استفاده از تسلیحات کیمیاوی و تخریب آن، منعقده ۱٣ جنوری ۱۹۹٣ پاریس، و طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید و ذخیره تسلیحات بیولوژیکی و زهری و تخریب آن، منعقد ۱٠ اپریل ۱۹٧٢ واشنگتن، لندن و مسکو، توافق میکند که تسلیحات کیمیاوی و بیولوژیکی را در قلمرو افغانستان ذخیره نمیکند. طرفین تأکید میدارند که ایالات متحده امریکا، اسلحه هستوی را در قلمرو افغانستان مستقر و یا ذخیره نمیکند. |
[↑] ماده دهم: گشت و گذار وسایط، کشتیها و طیارهها
۱- | افغانستان حق حاکمیت کامل بر حریم فضائی، ارضی و آبیاش را دارا میباشد. اداره و مدیریت حریم فضایی و چگونگی ترانسپورت هوایی افغانستان توسط مقامات ذیصلاح این کشور صورت میگیرد. |
٢- | با حفظ کامل حق حاکمیت خویش، افغانستان طرزالعملهایی را برای تنظیم مسایل مربوط به اجازهء دخول، خروج، عبور از فضا، سوخت گیری هوایی، نشست و برخاست طیارههای حکومت ایالات متحده و طیارههای غیرنظامی که توسط این نیروها و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت مینمایند، طبق اهداف و احکام این قرارداد، طرح و ترتیب میکند. طیارههای حکومت ایالات متحده و طیارههای غیرنظامی که توسط نیروهای ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت میکنند، تابع پرداخت حق العبور یا اجرت و سایر محصولات به خاطر نشست و یا توقف در میدانهای هوایی حکومتی افغانستان نمیباشند. طیارههای حکومت ایالات متحده با رعایت کامل مقررات مربوط به مصئونیت و گشت و گذار در افغانستان بهشمول رعایت مقررات اطلاع قبلی، فعالیت میکنند. طیارههای غیرنظامی که توسط یا برای استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده فعالیت میکنند، تابع مقررات اطلاع قبلی از چگونگی دخول و یا خروج از افغانستان طبق درخواست ادارات هوانوردی ملکی افغانستان میباشند. |
٣- | با حفظ کامل حق حاکمیت خویش و در مطابقت با اهداف و ابعاد این قرارداد، افغانستان به کشتیها و وسایط حکومت ایالات متحده و سایر کشتیها و وسایطی که توسط نیروهای ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی این نیروها فعالیت میکنند، اجازه ورود، خروج و فعالیت در داخل خاک افغانستان را میدهد. تمامی این کشتیها و وسایط با رعایت کامل مقررات مصئونیت و گشت و گذار در افغانستان، فعالیت میکنند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده وظیفه دارند تا حین استفاده از وسایط رسمی، مقرره گشت و گذار وسایط موتوردار افغانستان را رعایت کنند. |
۴- | سوار شدن بر طیارهها، کشتیها و وسایط حکومت ایالات متحده بدون موافقت مقامات این نیروها ممنوع میباشد. طیارهها، کشتیها و وسایط حکومت ایالات متحده در داخل افغانستان از هرگونه تفتیش، انتظام و یا ثبت و راجستر معاف میباشند، مقامات ذیصلاح افغانستان میتوانند براساس ایجابات امنیت ملی خویش، طیارهها، کشتیها و وسایط ایالات متحده را بهطور تصادفی بازرسی کنند. |
۵- | نیروهای ايالات متحده در مقابل خدماتی که برای طیارهها، وسایط و کشتیهایش تقاضا و دریافت میکند حقالاجرت مناسبی را، بدون هیچگونه مالیات و یا محصول مشابه میپردازد. |
٦- | طرفین توافق دارند تا طرزالعملهایی را بهمنظور تطبیق این ماده تدوین کنند. طرفین، این طرزالعملها را حسب ضرورت مورد بازنگری و بررسی قرار داده و به مسایل احتمالی مرتبط با آنها در اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی میکنند. |
[↑] ماده یازدهم: طرزالعمل عقد قراردادها
۱- | نیروهای ایالات متحده میتوانند مطابق قوانین نافذه امریکا بههدف دریافت مواد و خدمات به شمول کارهای ساختمانی در قلمرو افغانستان به عقد قرارداد بپردازند. افغانستان میپذیرد که نیروهای ایالات متحده در امور مربوط به چگونگی درخواست، اعطا و مدیریت این قراردادها، مکلف به رعایت قوانین و مقررات کشور خودشان میباشند. نیروهای ایالات متحده سعی میکنند تا حد امکان از شرکتهای افغان برای ارائه اموال، محصولات و خدمات مورد نیاز، مطابق قوانین و مقررات ایالات متحده استفاده کنند. |
٢- | قراردادیهای ایالات متحده در افغانستان تابع ثبت و راجستر بوده و طبق قوانین و مقررات افغانستان از طریق یک پروسه سریع، جواز تجارتی دارای اعتبار سه ساله را از «اداره حمایت از سرمایهگذاریهای افغانستان» با پرداخت یکبار حقالزحمۀ مناسب و معین دریافت میکنند. قراردادیهای ایالات متحده از دریافت هرگونه جواز دیگر و مقررات مشابه برای عقد یا اجرای قراردادهای اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از آنها، معاف میباشند. |
٣- | با درک اهمیت تامین شفافیت از طریق تبادل معلومات و مشورتها و سایر اقدامات مورد توافق دو طرف، نیروهای ایالات متحده به نگرانیها و دعاوی که از جانب مقامات افغان در رابطه به قراردادیهای این نیروها مطرح میشود، توجه لازم مبذول میدارند. طرفین بهمنظور بهبود شفافیت، حسابدهی و مؤثریت بیشتر روند عقد قراردادها بههدف پیشگیری از سؤ استفاده و جلوگیری از شیوههای نادرست اجرای قراردادها، باهم یکجا کار میکنند. |
۴- | بر حسب تقاضای هر یک از طرفين، موضوعات مربوط به فعالیتهای قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و مسایل ناشی از تطبیق این ماده، از جانب طرفین به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار میگیرد. |
[↑] ماده دوازدهم: تأمینات و مخابرات
۱- | نیروهای ایالات متحده میتوانند نیازمندیهای شامل، و نه محدود به، آب، برق و سایر ضروریات خویش را در ساحات و تاسیسات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین تولید و فرآهم نمایند. تولید و تدارک خدماتی از این قبیل باید به کمیسیون مشترک بهصورت دوامدار اطلاع داده شده و در هماهنگی با آن انجام گیرد. نیروهای ایالات متحده و قراردادیهای آن میتوانند از خدمات آبرسانی عامه، برق و سایر امکانات عمومی تحت عین شرایط و مقررات شامل قیمت و محصولی که نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان میپردازند بدون مالیه و یا محصول مشابه یا مرتبط دیگر مستفید شوند، مگر اینکه طرفین طور دیگری توافق کنند. قیمت محصول ناشی از مصارف نیروهای ایالات متحده یا قراردادیهای آن، متناسب با میزان استفاده از این امکانات عمومی سنجیده میشود. |
٢- | افغانستان میپذیرد که نیروهای ایالات متحده نیاز به استفاده از فریکانسهای رادیوئی در افغانستان دارد. جانب افغان فریکانسهای متعلق بهخود را طبق مقررات افغانستان در دسترس این نیروها قرار میدهد. ایالات متحده اجازه دارد تا از سیستمهای مخابراتی امریکائی طبق تعریف مخابرات در «اساسنامه اتحادیه بینالمللی مخابرات»، منعقد سال ۱۹۹٢ استفاده نماید. این اجازه همچنان شامل استفاده از وسایل و خدمات مورد نیاز فعالیت درست سیستمهای مخابراتی و فریکانسهای رادیویی میشود که از جانب مقامات ذیربط افغانستان به این هدف فرآهم میگردد. استفاده از این فریکانسهای رادیویی برای ایالات متحده رایگان میباشد. |
٣- | نيروهای ايالات متحده با درک حق مالکيت افغانستان و صلاحیت این کشور مبنی بر تخصیص فریکانس رادیوئی در افغانستان و بهمنظور جلوگیری از هر گونه اختلال نشراتی، مسایل مربوط به فریکانسهای را که برای نیروهای مستقر درافغانستان اختصاص یافته است، با مقامات ذیصلاح افغان هماهنگ میکنند. نيروهای ايالات متحده فریکانسهایی راکه توسط شبکههای داخلی مورد استفاده قرار میگیرد و یا برای آنها اختصاص یافته است، مختل نمیسازد. |
۴- | استفاده از وسایل مخابراتی توسط نيروهای ايالات متحده بايد به گونهای تنظیم شود که باعث اخلال در سایر امواج راديويی و وسایل مخابراتیای نشود که حکومت افغانستان و یا دیگر سازمانهای دارای مجوز حکومت افغانستان برای استفاده از امواج راديويی و وسایل مخابراتی از آن استفاده میکنند. |
[↑] ماده سیزدهم: جایگاه حقوقی پرسونل
۱- | افغانستان، با حفظ حق حاکمیت خویش میپذیرد که کنترول انضباطی بهشمول اتخاذ تدابیر جزایی و غیر جزایی از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده بر اعضای نظامی و بخش ملکی آن اهمیت بهسزا دارد. بنابراین افغانستان توافق میکند که ایالات متحده تعمیل صلاحیت قضایی در رسیدگی به تخطیهای جنایی و مدنی چنین افراد در قلمرو افغانستان را حق اختصاصی خود میداند. افغانستان به ایالات متحده اجازه میدهد تا محاکمات قضایی و سایر اقدامات دسپلینی مربوط به این قضایا را، عندالضرورت در قلمرو افغانستان انجام دهد. |
٢- | برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده جانب افغانستان را از جریان محاکمات،بهشمول نتایج نهایی تحقیقات یا محاکمات مربوط به جرایم مرتکب شده توسط افراد نظامی و یا ملکی نیروهای این کشور در برابر اتباع افغانستان، مطلع میسازد. در صورت طرح چنین تقاضایی، ایالات متحده کوششهای خود را مبنی بر اجازه و تسهیل اشتراک و نظارت از چنین محاکمات توسط نمایندگان افغانستان مبذول میدارد. |
٣- | بهمنظور تحقق عدالت، طرفین یکدیگر را در زمینه تحقیق حوادث، به شمول جمع آوری مدارک اثباتیه کمک مینمایند. بهمنظور تحقیق جرایم، مقامات ایالات متحده هرگونه گزارش تحقیقات انجام یافته توسط مقامات افغان را در نظر میگیرند. |
۴- | ایالات متحده نقش مهمی را که مقامات تنفیذ قانون افغانستان در اجرای قانون، نظم و حراست از مردم افغانستان ایفا میکنند، درک میکند. در صورتیکه یکی از اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی ایالات متحده بهخاطر ارتکاب جرمی از سوی مسولین افغانستان مورد سؤظن قرار بگیرد، مقامات ذیصلاح افغان موضوع را بلافاصله به آگاهی مسولین نیروهای ایالات متحده میرسانند تا مقامات نیروهای ایالات متحده بتوانند اقدامات عاجل را اتخاذ نمایند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده توسط مقامات افغان دستگیر و توقیف نمیشوند. آنعده از اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی که بههر دلیلی، توسط مقامات افغان، بهشمول مقامات تنفیذ قانون افغانستان، دستگیر و یا توقیف شوند، در اسرع وقت به مقامات نیروهای ایالات متحده تسلیم داده میشوند. |
۵- | افغانستان و ایالات متحده موافقت مینمایند که اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن بدون رضایت صریح ایالات متحده بههیچ محکمه بینالمللی یا نهاد، و یا دولتی تسلیم یا انتقال داده نمیشوند. |
٦- | افغانستان حق اعمال صلاحیت قضایی را بر قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی این نیروها برای خود محفوظ میدارد. |
[↑] ماده چهاردهم: حمل سلاح و استفاده از یونیفورم
۱- | اعضای نیروها و بخش ملکی نیروهای ایالات متحده هنگام حضور در افغانستان طبق این قرارداد، میتوانند بهمنظور اجرای وظايف و مطابق اوامر صادره، با خود سلاح حمل کنند. مقامات نیروهای ایالات متحده هنگام صدور امر حمل سلاح، دیدگاههای مسئولین مربوطه افغان در مورد محلات مناسب برای حمل سلاح را با درنظرداشت مصونیت عامه در نظر میگیرند. با درنظرداشت این امر، نیروهای ایالات متحده به مساجد و یا سایر اماکن مقدسه که برای مقاصد مذهبی از آنها استفاده میشوند، بهمنظور عملیات نظامی وارد نمیشوند. اعضای نيروهای نظامی میتوانند حين حضور در افغانستان يونيفورم به تن داشته باشند. مقامات نيروهای ايالات متحده تدابیر مناسب را برای آگاهی اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی از جمله در باره حمل سلاح در مک آنهای عمومی، اتخاذ میکنند. |
٢- | طرفين موافقت میکنند که قراردادیها و کارمندان قراردادی ايالات متحده اجازۀ استفاده از يونيفورم نظامی را در افغانستان نداشته و تنها میتوانند در مطابقت با قوانين و مقررات افغانستان، سلاح حمل کنند. |
٣- | قراردادیهای ايالات متحده که وظیفه ارائه خدمات امنیتی را دارند تابع تمامی قوانين و مقررات افغانستان میباشند. |
۴- | بر حسب درخواست هر یک از طرفين، مسایل ناشی از تطبیق این ماده به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار میگیرد. |
[↑] ماده پانزدهم: ورود و خروج
۱- | اعضای نيروهای نظامی و بخش ملکی آن میتوانند به شکل انفرادی یا گروهی به ساحات و تاسیسات توافق شدهای مندرج ضمیمه (الف) از طریق محلهای رسمی مخصوص ورود و خروج مندرج ضمیمه (ب) یا سایر محلات مورد توافق طرفین، با کارتهای هویتی که از جانب ایالات متحده صادر گردیده، داخل و یا خارج شوند. برای چنین ورود و خروجی، به پاسپورت و ویزا نیاز نیست. این افراد از قوانين و مقررات افغانستان راجع به ثبت و کنترول اتباع خارجی معاف میباشند. |
٢- | قراردادیها و کارمندان قراردادی ايالات متحده میتوانند از طریق محلات ورود و خروج مندرج فقره ۱ همین ماده به افغانستان وارد و یا از افغانستان خارج گردند. در چنین حالتی موجودیت پاسپورت و ويزا مطابق قوانين افغانستان، لازم پنداشته میشود. در صورت تقاضای ویزای افغانستان از سوی قراردادیها و کارمندان قراردادی این نیروها، ويزای صادره دارای اجازه ورود و خروج کثیرالمسافرت بوده و مدت اعتبار آن کمتر از يکسال نمیباشد. ادارات ذیربط افغانستان در مورد صدور و یا عدم صدور ويزای مورد نیاز تصمیم سریع میگیرند. در صورت عدم صدور ویزا، این ادارات به شخص درخواست کننده و مقامات نيروهای ايالات متحده از تصمیم خویش اطلاع میدهند. در حالات استثنائی و در صورت توافق کميسيون مشترک، افغانستان طرزالعملی را ایجاد میکند که بر اساس آن صدور ویزا حین ورود کارمندان قراردادی ایالات متحده به افغانستان، ممکن گردد. |
٣- | ايالات متحده حق حاکميت افغانستان مبنی بر تقاضای اخراج هر یک از اعضای نظامی یا ملکی ایالات متحده از افغانستان را به رسمیت میشناسد. مقامات نيروهای ايالات متحده تدابیر لازم را برای اخراج فوری این افراد از افغانستان بر اساس تقاضای مقامات ذیصلاح افغان اتخاذ میکنند. |
۴- | طرفین توافق مینمایند تا طرزالعملهای را بهمنظور تطبیق این ماده ایجاد نمایند. کميسيون مشترک وظیفه دارد تا این طرزالعملها را در مواقع مناسب مورد بازنگری و بررسی قرار دهد تا به این ترتیب مقامات ذیربط افغان بتوانند مسایل مربوط به ورود و خروج و همچنان تفتیش اسناد اعضای نیروها و بخش ملکی ایالات متحده را طبق احکام مندرج فقره ۱ این ماده مورد بازرسی قرار دهند. در صورت لزوم، مقامات افغان میتوانند فهرست اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی را که به قلمرو افغانستان و به ساحات و تاسیسات توافق شده داخل و خارج میشوند، تهیه کنند. |
[↑] ماده شانزدهم: واردات و صادرات
۱- | نیروهای ایالات متحده و قراردادیهای آنان میتوانند هرنوع تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات را به افغانستان وارد، صادر، صدور مجدد، انتقال و یا مورد استفاده قرار دهند. حکم مندرج اين فقره شامل حال آنعده از فعاليتهای قراردادیها که ارتباطی با حضور نیروهای ایالات متحده در افغانستان ندارند، نمیشود. استفاده از این تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا برای آنها، مستلزم ارائه اسنادی است که نشان دهند این تجهیزات و خدمات برای اهداف یاد شده بوده و برای اهداف خصوصی تجاری مورد استفاده قرار نمیگیرند. |
٢- | اعضای نیروها و بخش ملکی آن، قراردادیها و کارمندان غیر افغان این قراردادیها میتوانند وسایل و امتعه شخصی خویش را به افغانستان وارد، از افغانستان صادر، صدور مجدد، انتقال داده و یا از آن در این کشور استفاده کنند. مقدار این وسایل و امتعه باید متناسب و مطابق به نياز استفادۀ شخصي آنان باشد. وسایل شخصی مندرج اين فقره نباید به افرادی فروخته و یا انتقال گردد که اجازه تورید بدون پرداخت محصول این وسایل به افغانستان را ندارند، مگر اینکه انتقال یا فروش این وسایل مطابق طرزالعملهای مشخصبهشمول پرداخت ماليات یا حق الاجرتی صورت گیرد که از جانب کمیسیون مشترک در مورد چنین معاملات تعیین شده باشد. |
٣- | مقامات نيروهای ايالات متحده یکجا با مسئولین ذیصلاح افغان اقدامات لازم را برای جلوگیری از خارج شدن اموال و یا اشیای دارای اهمیت تاریخی یا فرهنگی از افغانستان اتخاذ میکنند. همچنان مطابق حکم شماره (۱) قومانداني مرکزی نيروهای ايالات متحده، اشیای مانند الکول، تصاویر و فلمهای مستهجن، مخدرات غيرقانونی، اسلحه ناريۀ شخصی و سایر اجناس که از جانب طرفین ممنوع قرارداده شده، نمیتوانند، طبق احکام مندرج فقره ۱ و ٢ این ماده وارد گردند. |
۴- | تورید، صدور، صدور مجدد، انتقال و استفاده از اشیایی که به تاسی از فقرههای ۱ و ٢ این ماده به افغانستان آورده میشوند تابع تعزیرات مانند اخذ جواز، بازرسی، پرداخت ماليات و سایر عوارض گمرکی و محصولی نمیگردد که از جانب حکومت افغانستان در قلمرو این کشور وضع شده است، مگر اینکه این ماده طور دیگری حکم نماید. هرگاه مقامات ذیصلاح افغان بر سؤ استفاده از امتیازات مندرج فقره ٢ این ماده از جانب قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها مشکوک شوند، این مقامات حق دارند اموال و اشیای شخصی مشکوک را که از طریق مید آنهای هوای ملکی افغانستان و یا ذریعه وسایط شخصی از طریق بنادر سرحدی وارد و یا خارج میشوند، مورد تفتیش و بازرسی قرار دهند. |
۵- | مقامات ذیصلاح افغانستان حق بررسی تمامی کانتینرهای حاوی اجناسی را دارند که توسط قراردادیها و کارمندان قراردادی ایالات متحده به مقصد استفاده رسمی این نيروها و یا مقاصد شخصی مجاز در فقره ۱ و ٢ این ماده به افغانستان وارد میگردد. در صورتیکه مقامات ذیصلاح افغان معلوماتی را مبنی بر سؤ استفاده قراردادی ایالات متحده از فقره ۱ یا ٢ این ماده به مقامات نیروهای ایالات متحده ارائه میدارند، مقامات این نیروها مکلف اند بدون هیچ گونه تأخیر ناموجه کانتینر و یا محمولههای مشکوک را در حضور مقامات افغان باز کرده و آن را مورد بازرسی قرار دهند. مقامات افغان مقررات امنيتی نيروهای ايالات متحده را در نظرگرفته و در صورت تقاضای آنها، اجازه میدهند تا این بررسی در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و یا ساحه دیگری که مورد توافق طرفین باشد، انجام شود. |
٦- | بر مبنای اهداف مشترک با افغانستان برای جلوگیری از ورود غیرمجاز اموال نیروهای ایالات متحده به بازارهای افغانستان که طبق این قرارداد بهمنظور استفاده این نیروها وارد شده است، مقامات این نيروها اقداماتی را بههدف جلوگیری از هر گونه سؤ استفاده از صلاحيت و مجوز مندرج فقرۀ (۱) و (٢) اين ماده، اتخاذ میکنند. همچنان، این مقامات با مسئولین ذیصلاح افغان در انجام تحقیقات و جمعآوری مدارک برای اثبات فعالیتهای مشکوک در رابطه با تورید، صادر، صدور مجدد، انتقال یا جابجائی اموال توسط اعضای نيروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ايالات متحده و کارمندان قراردادیشان، همکاری میکنند. |
٧- | مواد و وسایلی که به افغانستان وارد شده و یا به تأسی از حکم این ماده خریداری شده اند، میتوانند با رعایت قوانین و مقررات افغانستان از استفاده خارج (و یا باطل ) گردند. |
٨- | بر حسب درخواست یکی از طرفين، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد. |
[↑] ماده هفدهم: وضع مالیات
۱- | دریافت اموال و خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از این نیروها تابع مالیات یا محصولات مشابه و یا مرتبط دیگری که در قلمرو افغانستان قابل تطبیق است، نمیگردد. |
٢- | نیروهای ایالات متحده به شمول اعضای نظامی و بخش ملکی آن، مکلف به پرداخت هیچگونه مالیه و یا محصولات مشابه یا مرتبط دیگری که از جانب دولت افغانستان در قلمرو این کشور قابل تطبیق است، نمیباشند. |
٣- | قراردادیهای ایالات متحده مکلف به پرداخت مالیه یا سایر محصولات مشابه و یا مرتبط دیگر از فعالیتها و عواید ناشی از کار با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از این نیروها که طبق قرارداد اصلی و فرعی یا به حمایت این نیروها در قلمرو افغانستان انجام میشود، نیستند. اما قراردادیهای ایالات متحده که دارای شخصیت حقوقی افغانی در قلمرو افغانستان میباشند از پرداخت مالیات انتفاعی ناشی از عواید کارشان که مقدار آن توسط دولت افغانستان تعیین میشود، معاف نمیباشند. |
۴- | قراردادیهای ایالات متحده تابع مقرره وضع مالیات از عواید شخصی آنعده از کارمندان خویش اند که بهگونه عادی در افغانستان اقامت دارند و یا دارای تابعیت افغانستان هستند و مکلف اند آنرا مطابق به قوانین و مقررات افغانستان، به این کشور بپردازند. |
۵- | کارمندان قراردادی ایالات متحده که در افغانستان بهگونه عادی اقامت ندارند و نیز کارمندانی که تابعیت افغانستان را ندارند، تابع پرداخت هیچگونه مالیه یا محصول مشابه دیگر از فعالیتها و عواید ناشی از قرارداد اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده، نمیباشند. |
٦- | طبق این قرارداد، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها از پرداخت مالیاتی معاف نمیباشند که از جانب حکومت افغانستان بر فعالیتهای غیر مرتبط به خدمات واکمالات نیروهای ایالات متحده از طریق قرارداد اصلی و فرعی با این نیروها در افغانستان، وضع میشود. |
[↑] ماده هجدهم: رانندهگی و جوازهای مسلکی
۱- | جواز رانندگی و سایر جوازهای که از سوی ادارات ذیصلاح ايالات متحده به اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها بهمنظور استفاده از وسايط، کشتی و طياره در قلمرو افغانستان صادر شده است، بدون اخذ امتحان یا حقالاجرت در افغانستان قابل اعتبار است. |
٢- | افغانستان تمامی جوازهای مسلکی را که ادارات ذیصلاح ایالات متحده به اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده یا کارمندان قراردادی آنها بههدف انجام وظایف رسمی یا قراردادی صادر کردهاند، قابل اعتبار میداند. |
٣- | مقامات نيروهای ايالات متحده باید خود را مطمین بسازند که اعضای نيروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ايالات متحده و کارمندان قراردادی آنها دارای جواز و اجازه نامه قابل اعتبار رانندگی وسايط، کشتی و طيارهها در قلمرو افغانستان هستند. کميسيون مشترک ميکانيزمهای را برای تبادله معلومات در مورد جواز و اجازه نامههای رانندگی امریکا ایجاد میکند. ايالات متحده در پاسخ به تقاضای مقامات افغانستان صحت و اعتبار این جوازها را تصدیق مینماید. |
[↑] ماده نزدهم: وسایط نقلیه
افغانستان اسناد و جوازسیری را که از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده به وسایط رسمی این نیروها صادر شده است، قابل اعتبار میداند. بر حسب درخواست مسئولین نیروهای ایالات متحده، مقامات ذیصلاح افغان بدون دریافت هیچگونه محصولی، برای وسایط رسمی و غیر تکتیکی این نیروها، نمبر پلیت صادر میکنند. وسايط نقليه رسمی و غير تکتيکی نيروهای ايالات متحده مزین با نمبر پليتهای رسمی میباشد که از جانب افغانستان صادر شده و با سایر نمبر پلیتهای افغانستان تفاوتی ندارد. |
[↑] ماده بیستم: فعالیتهای حمایت از نیرو
۱- | نیروهای ایالات متحده میتوانند به شکل مستقیم و یا از طریق قرارداد، فعالیتهای حمایت از نیرو را بهشمول ایجاد پسته خانهها، خدمات بانکی، کانتین عسکری، فروشگاهها، تفریحگاهها و خدمات مخابراتی بهشمول نشرات در ساحات و تأسیسات توافق شده، ایجاد کنند. ایالات متحده قصد ندارد تا خدمات نشراتی، رسانهای و تفریحی آنها فراتر از ساحات و تأسیسات توافق شده قابل دسترس باشد. نیروهای ایالات متحده میتوانند با درنظرداشت قوانین، رسوم و عنعنات افغانی خدمات نشرات تصویری و صوتی بهشمول برنامههای رسانهای و تفریحی را بهمنظور بلند بردن روحیه، آسایش و سرگرمی نیروهای ایالات متحده و سایر استفادهکنندههای مجاز در داخل ساحات و تأسیسات توافق شده، فراهم کنند. |
٢- | نیروهای ایالات متحده اقدامات لازم را اتخاذ میکنند تا برنامههای نشراتی بهشمول برنامههای تلویزیونی، رسانهای و سایر خدمات تفریحی تنها به استفاده کنندههای مجاز و در داخل ساحات و تاسیسات معینه محدود شود. |
٣- | دسترسی به فعالیتهای حمایت از نیروها طبق مقررات ایالات متحده تنظیم میشود. نیروهای ایالات متحده برای جلوگیری از سؤ استفاده از فعالیتهای مرتبط به حمایت از نیروها و فروش و یا فروش مجدد اجناس و خدمات به کسانی که اجازه معامله چنین خدماتی را نداشته باشند، اقدامات لازم را اتخاذ میکنند. |
۴- | برای انجام چنین فعالیتهای حمایت از نیروها، به هیچگونه جواز، مجوز یا تفتیش از جانب افغانستان نیاز نیست. |
۵- | فعالیتهای مندرج این ماده و نهادهای مجری آن، بخش لاینفک نيروهای ايالات متحده محسوب گردیده و از عين معافيتهای گمرکی و مالياتی که نيروهای ايالات متحده طبق مواد (۱٦) و (۱٧) اين قرارداد برخوردار اند، مستفيد میگردند. اين فعاليتها و امور مربوط به نهادهای اجرا کننده آنها مطابق به مقررات نافذۀ ايالات متحده تنظیم میشود. اينگونه فعاليتها مستوجب جمعآوری و يا تادیه ماليات و سایر محصولات نمیباشد. دسترسی به فعاليتهای حمايت ازنیرو تنها به اعضای نيروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ايالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و سایر اشخاص مجاز، محدود میباشد. |
٦- | بستههای پستی که از طریق سیستم خدمات پستی اردوی ایالات متحده انتقال داده میشوند، از بازرسی، جستجو و ضبط توسط مقامات افغان، معاف میباشند. |
٧- | کميسيون مشترک، فعاليتهای حمايت از نیرو را بهطور منظم مورد بازنگری قرارداده و مسایل ناشی از تطبیق این ماده را با توافق طرفین حل و فصل میکند. |
[↑] ماده بیست و یکم: اسعار و تبادله آن
طرفین توافق میکنند تا طرزالعملهای را برای تنظیم امور مربوط به اسعار و تبادله آن ترتیب دهند. طرفین این طرزالعملها را برحسب ضرورت مورد بازنگری و نوسازی قرارداده و به مسایل ناشی از تطبیق این طرزالعملها به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی میکنند. |
[↑] ماده بیست و دوم: دعاوی
۱- | هر یک از دو طرف از هرگونه دعوا (به استثنای دعاوی ناشی از تطبیق قرارداد) علیه یکدیگر مبنی بر وارد شدن خساره، ضایع شدن و یا تخریب دارایی یا جراحت یا فوت اعضای نیروهای ایالات متحده یا نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و بخشهای ملکی این نیروها که حین وظیفه رسمی واقع میشود، انصراف میکنند. |
٢- | برای دعاوی که طبق فقره ۱ این ماده استثنا قرار نمیگیرند، مقامات ذیصلاح نیروهای ایالات متحده مکلف به پرداخت جبران خساره عادلانه و مناسب برای حل دعاوی برحق شخص ثالث ناشی از عملکرد و یا غفلت وظیفوی پرسونل نظامی و بخش ملکی آن حین انجام وظیفه رسمی ونیز دعاوی ناشی از حادثهای مربوط به فعالیتهای غیرمحاربوی نیروهای ایالات متحده، میباشند. این گونه دعاوی از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات ایالات متحده و با رعایت کامل قوانین، سنن و عنعنات افغانستان، طی مراحل و فیصله میگردد. |
٣- | مسئولین نیروهای ایالات متحده هرگونه گزارش مبنی بر تحقیقات و پیشنهاداتی را که مقامات افغانستان در مورد مسئولیت مدنی یا میزان جبران خسارات وارده بهمنظور حل دعاوی شخص ثالث تهیه کرده است، در نظر میگیرند. |
۴- | حل و فصل و یا رسیدگی به دعاوی مربوط به قراردادها باید طبق شرایط مندرج خود قراردادها صورت گیرد. |
۵- | بر حسب درخواست یکی از دو طرف، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد. |
[↑] ماده بیست و سوم: ضمایم
تمامی ضمایم مربوط به این قرارداد جز جداناپذیر آن محسوب شده و میتواند با توافق کتبی طرفین تعدیل گردند. |
[↑] ماده بیست و چهارم: اختلاف نظر و تطبیق قرارداد
۱- | هرگونه اختلاف نظر و یا منازعه در خصوص تفسیر و تطبیق این قرارداد باید از سوی افراد با صلاحیت از طریق مشورت میان طرفین حل گردیده و نباید به هیچ گونه دادگاه ملی یا بینالمللی، دیوان محاکمات و یا نهاد مشابه و یا طرف ثالث بهمنظور حل و فصل ارجاع گردد. |
٢- | طرفین یا نمایندههای اجرایی آنها میتوانند از طریق کمیسیون مشترک روی اتخاذ تدابیر اجرایی و طرزالعملهای مربوط به تطبیق احکام مندرج این قرارداد، توافق کنند. |
٣- | همکاریها در چارچوب این قرارداد تابع قوانین و مقررات نافذه کشورهای متبوع طرفین بهشمول قوانین تخصیص بودجهشان میباشد. |
۴- | مسئولین نیروهای ایالات متحده در مقابل خدمات و اموالی که تقاضا و دریافت میکنند قیمت مناسب و مطابق بازار را بدون مالیات میپردازند. |
[↑] ماده بیست و پنجم: کمیسیون مشترک
۱- | طرفین بدینوسیله کمیسیون مشترکی را برای نظارت از تطبیق این قرارداد، ایجاد میکنند. این کمیسیون از جانب نمایندههای اجرایی دو کشور مشترکاً ریاست میشود. در ترکیب این کمیسیون نمایندههای سایر نهادهای حکومتی نیز میتوانند به پیشنهاد مسئولین اجرایی و تائید طرفین منصوب شوند. |
٢- | کمیسیون مشترک بر حسب ضرورت باید طرزالعمل کاری خویش را ایجاد کرده و ادارات کمکی مانند گروههای کاری و خدمات اداری را ایجاد کند. هر نماینده اجرایی مسئول پرداخت مصارف مربوط به اشتراک خویش در کمیسیون میباشد. |
٣- | کمیسیون مشترک وظیفه دارد تا اطلاعات را بر حسب ضرورت با گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی که طبق موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک ایجاد شده است، هماهنگ نموده و در میان گذارد. |
[↑] ماده بیست و ششم: انفاذ، تعدیل و فسخ قرارداد
۱- | این قرارداد از تاریخ اول جنوری ٢٠۱۵ میلادی پس از آن نافذ میگردد که طرفین از مجاری دیپلوماتیک در مورد تکمیل شرایط قانونگذاری داخلیشان که برای انفاذ این قرارداد لازم میباشد، به یکدیگر اطلاع بدهند. این قرارداد الی اخیر سال ٢٠٢۴ میلادی و فراتر از آن نافذ میباشد، مگر اینکه به تأسی از حکم فقره ۴ این ماده ملغی گردد. |
٢- | بعد از انفاذ، این قرارداد جایگزین یاداشتهای متبادل ٢٦ سپتمبر ٢٠٠٢، ۱٢ دسامبر ٢٠٠٢ و ٢٨ می ٢٠٠٣ مبنی بر چگونگی حضور نیروهای نظامی ایالات متحده در افغانستان میگردد. این قرارداد همچنان تمامی توافقات و تفاهمات مغایر احکام این قرارداد را که درگذشته میان طرفین با تبادل یادداشتهای دیپلوماتیک صورت گرفته است، ملغی قرار میدهد. |
٣- | این قرارداد میتواند با توافق کتبی طرفین از طریق تبادل یادداشت دیپلوماتیک تعدیل گردد. |
۴- | این قرارداد میتواند با توافق کتبی طرفین و یا توسط هریک از دو طرف با ارائه اطلاعیه کتبی دوسال قبل بهطرف دیگر از طریق مجاری دیپلوماتیک فسخ گردد. فسخ ضمایم و یا تدابیر اجرایی این قرارداد نمیتواند باعث فسخ این قرارداد شود. اما، فسخ این قرارداد میتواند مطابق این فقره منتج به فسخ تمامی ضمایم و تدابیر اجرایی آن گردد.
به این ترتیب، ذیلاً نمایندههای با صلاحیت هر دو دولت این قرارداد را امضا کردهاند. |
این موافقتنامه در روز ... ماه نومبر سال ٢٠۱٣ در سه نسخه بهزبانهای انگلیسی، دری و پشتو که هر کدام دارای اعتبار مساوی میباشد، به امضا رسیده است.
از جانب دولت جمهوری اسلامی افغانستان
از جانب ایالات متحده امریکا
[↑] ضمیمه الف
فهرست ساحات و تأسیساتی که توسط افغانستان برای دسترسی و استفاده نیروهای ایالات متحده در افغانستان در نظر گرفته شده است. (ساحات و تأسیسات مورد توافق)
- کابل
بگرام
مزارشریف
هرات
قندهار
شوراب (هلمند)
گردیز
جلال آباد
شیندند
تأسیسات و ساحات توافق شده همچنان شامل تأسیسات و ساحاتی میشود که ممکن الی تاریخ آغاز انفاذ این قرارداد از جانب ایالات متحده امریکا استفاده شوند و یا هم شامل آن تعداد از تأسیسات و ساحاتی در مناطق دیگر افغانستان میشود که ممکن در آینده روی آن توافق شده واز جانب وزیر دفاع افغانستان اجازه داده شود.
[↑] ضمیمه ب
نقاط رسمی ورود و خروج:
- میدان هوایی بگرام
میدان هوایی بینالمللی کابل
میدان هوایی قندهار
میدان هوایی شیندند
میدان هوایی بینالمللی هرات
میدان هوایی مزار شریف
شوراب (هلمند)
بنادر زمینی:
- تورخم، ولایت ننگرهار
سپین بولدک ولایت قندهار
تورغندی، ولایت هرات
حیرتان، ولایت بلخ
شیرخان بندر، ولایت کندز
همچنان سایر نقاط رسمی ورود و خروج که ممکن در آینده از جانب طرفین روی آن توافق صورت گیرد.[۱]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پینوشتها
[۱]- قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی میان جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده امریکا، وبسایت رسمی وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی افغانستان
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□ وبسایت رسمی وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی افغانستان