جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۷ بهمن ۸, دوشنبه

روسازی راه

از: دانشنامه‌ی آریانا

روسازی راه


فهرست مندرجات
واژگان راه و ساختمانروسازی

روسازی راه (به انگلیسی: Pavement، با تلفظ آمریکایی: Pavement یا Road surface؛ به آلمانی: Decke یا Deckschicht یا Fahrbahnbelag)، به روکش و رویه یا سطح جاده گفته می‌شود که عبارت است از مواد سطحی بادوامی که برای تحمل ترافیک و عبور و مرور وسایل نقلیه یا افراد بر روی سطح یک راه یا جاده به‌کار گذاشته می‌شوند. در گذشته از شن، قلوه‌سنگ و سنگ گرانیتی به‌میزان زیادی برای روکش جاده استفاده می‌شد اما امروزه بیش‌تر از آسفالت یا بتن برای این کار استفاده می‌شود. اغلب خط‌کشی معابر به رویه‌ی جاده مرتبط می‌شود و کاری رایج برای کنترل ترافیک است.

عواملی که روسازی راه را به‌مرور زمان تخریب می‌کنند، ناشی است از: ۱- تأثیر ضربه‌ی وسایط نقلیه و به‌ویژه وسایل نقلیه‌ی سنگین در هنگام عبور و مرور، ۲- تأثیر عوامل محیطی مانند آب‌و‌هوا، و آلودگی.


واژه‌شناسی (Terminology)

واژه‌ی انگلیسی Pavement در زبان فارسی با معانی متنوع به‌کار رفته است، مانند: سنگ‌فرش، پیاده‌رو، کف خیابان، هم‌چنین: آسفالت، آجر فرش، روکش جاده، راه روکش‌دار، راه آسفالته (یا سنگ‌فرش‌شده و غیره)، سطح فرش شده‌ی خیابان و راه و کف‌پوش ساختمان.

در اصطلاح مهندسی راه و ساختمان، منظور از آن در راه‌سازی، گاه به‌مفهوم «روسازی» و گاهی به‌معنای «قشر رویه‌ی» روسازی یا «روکش جاده» (Road surface) و نیز به‌معنای «پیاده‌رو» آمده است و در ساختمان‌سازی، به‌معنای «کف‌پوش» یا فرش‌کردن سطح کف ساختمان با لایه‌ای الگودار است. این لایه دارای الگو می‌تواند یک قالی، پارکت، موکت، کف‌پوش پلاستیکی، کاشی (در گویش عوام و غیرعلمی به کاشی دیوار «کاشی» و به کاشی کف «سرامیک» گفته می‌شود) و موزائیک یا هر چیز دیگر باشد.

بر اساس فرهنگ لغت کمبریج، در زبان انگلیسی واژه‌ی Pavement به‌معنای پیاده‌رو (Sidewalk) یا یک مسیر با سطح سخت در یک یا دو طرف یک خیابان یا جاده است، که مردم روی آن راه می‌روند و در زبان آمریکایی Pavement عبارت است از سطح جاده هنگامی‌که آن‌را با بتن (Concrete) یا تارماک (Tarmac) پوشش داده باشند.

بتن یا کانکریت (Concrete)، ماده‌ی از ترکیب: سیمان، شن و ماسه و آب و برخی از مواد افزودنی‌های دیگر است که از پرکاربردترین مصالح ساختمانی محسوب می‌شود. در راه‌سازی از این مصالح برای ساختن پل‌ها و روسازی خیابان‌ها و جاده‌ها نیز استفاده می‌گردد.

تارماک (Tarmac)، نام تجاری (برند) برای یک ماده‌ی سیاه‌رنگی است که از مخلوط قیر با سنگ‌دانه‌ها به‌دست آمده و در ساخت راه برای پوشش جاده به‌کار می‌رود، به‌ویژه در فرودگاه‌ها، در محلی که هواپیماها فرود می‌آیند یا پرواز می‌کنند.

در زبان انگلیسی Paver یا Paving stone، یک قطعه سنگ صاف (Flat piece of stone) یا بلوکه‌های بتنی یا آجری است که معمولاً برای سنگ‌فرش خیابان‌ها یا پیاده‌روها (Pavement) به‌کار می‌رود. هم‌ارز ِ این واژه، در زبان آلمانی Pflaster (فلاستر) است.


پیشینه‌ی تاریخی (Historical view)

اوﻟﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ‌ی راه‌های اﺣﺪاثی به‌ﺼﻮرت روﻳﻪ‌ی ﺷنی در ﮔﻼﺳﺘﻮن ﺑﺮی اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن (حدود ۳۳۰۰ ﺳﺎل پیش از ﻣﻴﻼد) و سی‌ﺼﺪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد، به‌ﺼﻮرت ﭘﻮﺷﺶ آﺟﺮی در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن اﺣﺪاث ﮔﺮدﻳﺪ. اوﻟﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ‌ی اﺣﺪاث ﺟﺎده‌ﺳﺎزی به‌ﺼﻮرت ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺻﻄﻼﺣﺎً ﺣﺮﻓﻪ‌ای ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﻣﭙﺮاتوری روم در سال ۳۱۲ پیش از میلاد است که شامل ۲۹ جاده اصلی ﺷﻦ‌رﻳﺰی‌ﺷﺪه به‌ﻄﻮل ﺗﻘﺮﻳبی ۷۸۰۰۰ کیلومتر بر روی لایه‌هایی از جنس سنگ لاشه و ملات و به ارتفاع ۱ تا ۲ متر بود. اوﻟﻴﻦ روﺳﺎزی آﺳﻔﺎﻟتی به‌ﺼﻮرت آزﻣﺎﻳشی در ﻧﻴﻮارک اﻳﺎﻟﺖ ﻧﻴﻮﺟﺮسی ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻴﻤﻴﺪان ﺑﻠﮋﻳکی (ﭘﺮوﻓﺴﻮر دی. اسمیت) احداث شد و در سال ۱۸۷۶ اوﻟﻴﻦ ﺑﺰرﮔﺮاه در اﻣﺮﻳﻜﺎ و در ﺷﻬﺮ واﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨگی و قیر طبیعی درﻳﺎﭼﻪ‌ی ﺗﺮﻳﻨﻴﺪاد روﻛﺶ آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺷﺪ. از آن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ در ﺳﺎل ۱۹۰۲ حدود ۲۰۰۰۰ تن آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻴﺮ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎهی در راه‌های آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺟﺮا ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ به‌تدرﻳﺞ ﺗﺎ ۳۰ میلیون تن در سال ۱۹۸۵ افزایش یافت.


تعریف روسازی (Definition of Pavement)

روسازی راه، سازه‌ای است که بر روی آخرین لایه‌ی متراکم‌شده‌ی خاک زمین طبیعی موجود یا اصلاح‌شده، خاکریزی‌ها، یا کف‌برش‌های خاکی و یا سنگی که به‌طور کلی بستر روسازی نامیده می‌شود، قرار می‌گیرد. روسازی معمولاً متشکل از قشرهای مختلف نظیر زیراساس، اساس و لایه‌های آسفالتی یا بتنی و یا ترکیبی از آن‌هاست که هر یک تابع مشخصات فنی و دارای ضخامت معینی است.


هدف از روسازی (Purpose of Pavement)

هدف از روسازی ایجاد یک سطح صاف و هموار اما سخت است که قابلیت تحمل فشار ناشی از چرخ‌های وسایل نقلیه را داشته باشد و در همه شرایط جوی و آب‌وهوا پایداری خود را از دست ندهد. زمین یا بستر زمین در حالت طبیعی این پایداری را ندارد و پس از مدت کوتاهی صافی و همواری خود را از دست می‌دهد. برای رفع این مشکل، مقطع روسازی را بر روی «بستر روسازی» (سطح تمام‌شده‌ی خاکی راه که مصالح لایه‌های روسازی بر روی آن قرار می‌گیرد) اجرا می‌کنند، که حدود ۲۰ تا ۳۰ سال دوام می‌آورد. در ضمن، بسیاری از مردم می‌توانند با سرعت به‌مراتب بیش‌تر و در عین حال با ایمنی کافی بر روی آن رفت و آمد کنند.

به‌سخن دیگر، زمین طبیعی، بستر خاکریزی‌های آماده‌شده راه، کف برش‌های خاکی‌ یا سنگی، حتی در شرایط کاملاً متراکم و خـوب دانه‌بندی‌شده، مقاومت کافی برای تحمل بارهای وارده از چرخ خودرو را ندارد‌. بارگذاری این‌گونه خاک‌ها موجب شکست برشی و ایجاد تغییر شکل‌های دائم بیش از اندازه برای آن‌ها می‌شود‌. روسازی، از بروز و ظهور آسیب‌دیدگی‌های فوق جلوگیری نموده و عبور و مرور راحت و ایمنی را در یک سطح هموار فراهم می‌کند.


انواع روسازی (Types of Pavements)

انواع مختلف روسازی وجود دارد که نظر به نوع راه و یا نوع مصالحی که در آن به‌کار رفته، دسته‌بندی شده است.

انواع مختلف روسازی از نظر نوع راه، عبارت‌اند از: راه مال‌رو، راه سنگ‌فرش، راه شنی، راه‌های روغن‌افشانی‌شده، راه‌های بتن آسفالتی گرم، راه آسفالتی سطحی که دو نوع تک لایه و دو لایه اجرا می‌شود، راه بتنی که خود به دو صورت بتنی مسلح پیوسته و بتنی مسلح درز دار اجرا می‌گردد. برای طراحی این‌گونه راه‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که در زیر نام برده شده‌اند:

  • روش‌های مبتنی بر محدود کردن تغییر مکان سطح رویه یا خاک بستر

  • روش‌های مبتنی بر محدود کردن گسیختگی برشی در خاک بستر

  • روش معادلات هرگرسیونی حاصل از آزمایشات صحرایی

  • روش‌های مبتنی بر تجربه و سعی و خطا

  • روش تئوری - تجربی

انواع مختلف روسازی نظر به مصالحی که در آن استفاده می‌شود، نیز وجود دارد، که می‌توان آن‌ها را در روسازی انعطاف‌پذیر (Flexible Pavements)، روسازی نیمه‌صلب (Semi Rigid Pavements) و روسازی صلب (Rigid Pavements) دسته‌بندی کرد. به‌سخن دیگر، روسازی انعطاف‌پذیر یا آسفالتی، روسازی صلب یا بتنی (بتن سیمانی) و روسازی مختلط.

روسازی‌هایی که ترکیبی از دو نوع روسازی صلب و قابل انعطاف باشد، روسازی‌های مختلط نامیده می‌شود. به‌عنوان مثال، در روسازی فرودگاه‌ها که با روسازی صلب و بتنی طرح می‌شود، دال بتنی را معمولاً بر روی قشری از آسفالت (معمولاً اساس قیری) قرار می‌دهند و یا این‌که رویه‌های سخت و یا قابل انعطاف موجود در راه‌ها و فرودگاه‌ها را به‌هنگام بهسازی و تقویت، برحسب مورد و با توجه به شرایط خاص طرح، به ترتیب با رویه قابل انعطاف و یا صلب، روکش می‌نمایند. در واقع در روسازی‌های مختلط و یا ترکیبی، روسازی از لایه‌های مختلف غیرآسفالتی، آسفالتی و بتنی تشکیل می‌شود.

از سوی دیگر، در انگلستان، در حال حاضر چهار نوع روسازی اجرا می‌گردد:

  • روسازی انعطاف‌پذیر (Flexible) یا آسفالتی: تاب برشی مناسبی دارد ولی تاب کششی آن بسیار کم است. بارهای وارده بر روسازی آسفالتی در سطح نسبتاً کوچک‌تر و با گستردگی کم‌تری نسبت به روسازی بتنی به‌خاک بستر منتقل می‌شود. در روسازی آسفالتی، معمولاً از سه لایه متمایز زیراساس، اساس و آسفالت استفاده می‌شود. مقاومت و کیفیت خاک بستر روسازی در پایداری روسازی آسفالتی، نقش تعیین‌کننده دارد.

    روسازی تمام‌آسفالتی نیز یکی از انواع روسازی‌های انعطاف‌پذیر است که در آن فقط از لایه‌های آسفالتی که مستقیماً روی بستر روسازی و یا بستر تقویت‌شده قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود. در این نوع روسازی، مصالح زیراساس و یا اساس کاربردی ندارد. روسازی‌های تمام‌آسفالت، عمر طولانی دارد و صرفاً برای مناطق مرطوب با یخ‌بندان زیاد می‌تواند کاربرد داشته باشند.

  • روسازی کامپوزیت (مختلط) انعطاف‌پذیر (Flexible Composite): در این روسازی رویه‌ی راه آسفالت و لایه‌ی زیر بتن است.

  • روسازی غیرانعطاف‌پذیر یا صُلب بتنی (Rigid): در این روسازی، رویه‌ی راه با بتن ساخته می‌شود. قشر بتنی، در شرایطی که خاک بستر روسازی از کیفیت مقاومتی مطلوبی برخوردار بوده و ترافیک، سنگین و یا خیلی سنگین نباشد، می‌تواند روی بستر و در غیر این صورت بر روی لایه‌های زیراساس و یا اساس قرار داده شود.

    مقاومت فشاری و کششی روسازی بتنی زیاد است و بار ترافیک را، بدون تغییر شکل زیاد صفحه‌ی بتنی، در سطح گسترده‌تری به‌خاک بستر منتقل می‌سازد. در این نوع روسازی، دال بتنی به مرور تغییر شکل می‌دهد و در زیر آن تنش کششی ایجاد می‌شود. اگر تنش کششی از مقاومت کششی بتن زیادتر باشد، بتن می‌شکند و ترک می‌خورد. از این‌رو این‌گونه روسازی‌ها به‌صورت مسلح طرح و اجرا می‌گردند.

    در روسازی‌های سخت، مقاومت و کیفیت قشر بتنی عامل تعیین‌کننده توان بارپذیری رویه است و تغییرات مقاومتی خاک بستر روسازی، نقش کم‌تری دارد.

    تا کنون انواع مختلفی از روسازی بتنی ساخته شده است و اکثر آن‌ها از دو ویژگی مشابه برخوردارند:

    ۱- بارهای ناشی از ترافیک توسط خمش بتن عمل می‌شوند و اگر در روسازی بتنی فولاد به‌کار رفته باشد برای تحمل بار نیست بلکه به‌منظور کنترل ترک‌هاست.

    ۲- روسازی‌های بتنی به‌دلیل از دست دادن آب اولیه‌ی خود جمع می‌شوند. به‌علاوه این‌که در آن‌ها انقباض و انبساط به‌علت تاثیرات حرارتی نیز وجود دارد؛ بنابراین، تغییر مکان‌های حاصل از تنش‌های حاصله باید به‌خوبی توزیع شوند.

    انواع روسازی بتنی عبارت‌اند از: ۱- روسازی بتنی غیرمسلح درزدار، ۲- روسازی‌های بتن مسلح درزدار، ۳- روسازی‌های بتن مسلح پیوسته، ۴- روکش‌ها، ۵- روسازی بتنی پیش‌تنیده و پیش‌ساخته، و ۶- بتن غلتکی.

    انواع درزها در روسازی‌های بتنی متداول عبارت‌اند از: ۱- درزهای انقباضی عرضی، ۲- درزهای طولی، ۳- درزهای اجرایی، و ۴- درزهای انبساطی.

  • روسازی کامپوزیت (مختلط) غیرانعطاف‌پذیر یا کامپوزیت صلب (Rigid Composite): در این روسازی رویه‌ی راه با بتن مسلح ساخته شده و روی آن با اندودی از قیر پوشیده می‌شود.


لایه‌های روسازی (Pavement layers)

روسازی معمولاً متشکل از قشرهای مختلفی نظیر زیراساس، اساس و لایه‌های آسفالتی یا بتنی ‌یا ترکیبی از آن‌هاست. هر یک از این قشرها تابع مشخصات فنی و دارای ضخامت معینی است.

ضخامت و کیفیت مصالح لایه‌های روسازی، به نوع و درجه‌بندی راه، مقاومت خاک بستر، میزان ترافیک، شرایط جوی، نوع مصالح قابل دسترسی و عوامل اقتصادی بستگی دارد.

اولین گام در روسازی‌، مقاوم‌سازی خاک جهت عبور ماشین‌آلات است. یکی از دلایل اجرا شدن روسازی در چند لایه کاهش تنش‌های موجود است. هرگاه در یک بستر، فشار تماسی بیش‌تر از مقاومت طبیعی باشد، آن بستر نیاز به روسازی دارد. با این حال، ویژگی‌های کلی بستر و هر یک از لایه‌های تشکیل‌دهنده‌ی روسازی‌، به شرح زیر است:

بستر روسازی (Sub-grade)

سطح آخرین لایه‌ی متراکم‌شده در خاکریزها، کف‌برش‌های خاکی و سنگی، زمین طبیعی اولیه بعد از برداشت خاک سطحی و نباتی و یا راه شنی موجود است که اولین لایه‌ی روسازی راه (قشر زیراساس) روی آن قرار می‌گیرد. عرض این بستر در کلیه موارد فوق برابر عرض تراز نهایی خاکریزها و کف‌برش‌های خاکی و سنگی است.

کیفیت خاک بستر، میزان تحمل باربری و حساسیت و آسیب‌پذیری آن در برابر عوامل جوی، در انتخاب لایه‌های روسازی نقش تعیین‌کننده دارد. در اثر عبور بار ترافیکی، کرنش‌های فشاری قائم در بالای بستر روسازی ایجاد می‌شود که هرگاه مقدار این کرنش‌ها از مقدار مجاز بزرگ‌تر باشد، می‌تواند منجر به شیار افتادگی در روسازی شود. شیب‌های طولی و عرضی جاده که در طرح راه تعیین شده است، باید در سطح بستر روسازی تأمین گردند تا لایه‌های روسازی با ضخامت‌های طراحی اجرا شوند.

زیراساس (Sub-base)

زیراساس معمولاً نخستین قشر لایه‌ی روسازی است که بر روی بستر روسازی قرار می‌گیرد. مصالح زیراساس معمولاً از بستر رودخانه‌ها، مخروط افکنه‌ها و یا معادن کوهی (سنگ شکسته) تهیه می‌شود و در موردهایی که ضرورت فنی و اقتصادی ایجاب نماید از تثبیت خاک با قیر، سیمان، آهک و یا افزودنی‌های شیمیایی استفاده می‌شود. مشخصات فنی زیراساس در آئین‌نامه‌ی روسازی آسفالتی راه‌ها ارائه شده است. مصالح زیراساس علاوه بر عملکرد عمومی سازه‌ای که در کل سیستم روسازی برای آن در نظر گرفته شده، باید دارای خصوصیات زیر نیز باشد:

  • کلیات: ﻣﺼﺎﻟﺢ شنی ﻭ ﻳﺎ سنگی ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ فنی دفترچه‌ی فنی ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺑﺮ ﺭﻭی ﺑﺴﺘﺮ ﺭﻭﺳﺎﺯی ﺭﺍﻩ ﺣﻤﻞ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻭ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﭘﺨﺶ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻃﺒﻖ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺁﺑﭙﺎشی ﻭ ﻛﻮﺑﻴﺪﻩ‬‬ میﺷﻮﺩ. ﻗﺸﺮ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺯﻳﺮﺍﺳﺎﺱ شنی ﻭ ﻳﺎ سنگی ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ میﺷﻮﺩ.‬

  • دانه‌بندی : دانه‌بندی زیراساس باید طوری باشد که از نفوذ مواد ریزدانه خاک بستر روسازی به قشراساس جلوگیری کند، بنابراین، باید دانه‌بندی پیوسته‌ای داشته باشد.

  • مقاومت در برابر یخبندان: در مناطقی که عمق نفوذ یخ‌بندان به زیراساس می‌رسد، باید مصالح زیراساس طوری انتخاب شود که در برابر یخ‌بندان حساسیت نداشته باشد.

  • خاصیت زهکشی: از جمع‌شدن آب آزاد ناشی از نفوذ آب‌های سطحی و یا تراوشی در لایه‌ی روسازی جلوگیری کند و بنابراین، باید خاصیت زهکشی مطلوب برای تخلیه سریع آب را داشته باشد.


آیین‌نامه‌های روسازی (Standard Specifications)

مقررات و آئین‌نامه‌های بین‌المللی روسازی راه، برای مراحل طراحی، اجرا، و کنترل کیفیت و نگهداری راه، متنوع و گوناگون است. شماری از آن‌ها برای کلیه مراحل بالا و برخی نیز برای یک یا چند مرحله، مشخصات و معیارهای فنی لازم (Standard Specifications) را تدوین می‌نماید، که مشهورترین و معتبرترین آن‌ها بشرح زیر می‌باشد:

۱- استاندارد اِی‌اِس‌تی‌اِم (ASTM)

استانداردهای تدوین شده توسط این موسسه که سابقه‌ای بیش از یک قرن دارد، ویژه مصالح و مواد مصرفی در کلیه صنایع، از جمله صنعت راهسازی است.

معیارها و ضوابط کلیه مصالح مورد کاربرد در روسازی‌های بتنی، آسفالتی و مختلط شامل لایه‌های غیرآسفالتی، آسفالتی، بتنی و مواد چسباننده آن‌ها نظیر قیر، سیمان، آهک و سایر افزودنی‌های شیمایی و نیز آزمایش‌های کنترل کیفیت در این استاندارد، طی مجلدات ۰۴-۰۱ الی ۰۴-۰۴ و ۰۴-۰۸ تهیه شده که به‌طور مرتب تجدید چاپ می‌شود و در صورت لزوم مورد بازنگری قرار می‌گیرد. این استاندارد درگذشته و حال یکی از مراجع اصلی برای مصالح مصرفی در روسازی راه‌ها در بسیاری از کشورها بوده و استفاده از آن در صنعت راهسازی سابقه‌ای طولانی دارد.

۲- راهنما و استانداردهای آشتو (AASHTO)

سابقه موسسه آشتو و آئین‌نامه‌های فنی و آزمایشگاهی کنترل کیفیت آن، که ویژه‌ی صنعت راهسازی است، به بیش از ۹۰ سال می‌رسد و کلیه مراحل طرح، اجرا، کنترل کیفیت، نگهداری و آزمایش‌های مصالح مصرفی در زیرسازی و روسازی را در بر می‌گیرد. اصول و مبانی طرح روسازی راه آشتو که مراحل تدوین مقدماتی آن بعد از آزمایش‌های صحرائی مشهور سال ۵۹-۱۹۵۸ شروع و در سال ۱۹۸۶ نهایی شده و آخرین چاپ تجدیدنظر شده آن در سال ۲۰۰۴ منتشر گردیده، جامع‌ترین آئین‌نامه و برای روسازی بتنی و آسفالتی است.

۳- استاندارد بی‌اِس (BS)

استاندارد انگلستان (بی‌اِس)، نظیر آئین‌نامه آشتو ویژه‌ی مصالح و مواد مصرفی در صنعت راه، برای کلیه‌ی مراحل طرح، اجرا، نگهداری و آزمایش کنترل کیفیت و مصالح مصرفی در زیرسازی و روسازی و مشخصات فنی آن‌ها تدوین شده است، که مجلدات متعددی را در بر می‌گیرد.

۴- انستیتو آسفالت (Asphalt Instiute)

معیارها و ضوابط انستیتو آسفالت عمدتاً ویژه طرح، اجرا، نگهداری و بهسازی روسازی انعطاف‌پذیر و رویه‌های مختلف آسفالتی است، ضمن آن‌که برای بهسازی و روکش تقویتی رویه‌های بتنی با آسفالت نیز، مقرراتی را تدوین کرده است.

نشریه ۱-MS انستیتو آسفالت

این آئین‌نامه به طراحی روسازی آسفالتی معمولی و تمام آسفالته، براساس روش تجربی، نظری اختصاص یافته که در مورد مشخصات مصالح مصرفی در این روسازی‌ها و آزمایش های کنترل کیفیت به ضوابط و استاندارد اِی‌اِس‌تی‌اِم و آشتو استناد کرده است.

از ویژگی معیارها و ضوابط تدوین‌شده توسط این موسسه، روش‌های طرح اختلاط آزمایشگاهی مخلوط‌های آسفالت گرم و سرد با قیرهای خالص، محلول و قیرابه‌ها و مشخصات فنی و مکانیکی این مخلوط‌ها شامل مقاومت، روانی، فضای خالی و سایر خصوصیات است که در آئین‌نامه‌های معتبر دیگر برای آن‌ها مقرراتی وضع نشده است.

معیارهای آسفالتی انستیتو آسفالت در شمار نخستین مقرراتی هستند که در مشخصات فنی عمومی راه‌های اصلی و آزادراه‌های بسیاری از کشورها به‌کار گرفته شده می‌شوند

۵- استاندارد اِی‌سی‌اَی (ACI)

آئین‌نامه‌های این موسسه ویژه‌ی سازه‌ها و ساختمان‌ها و روسازی‌های بتنی برای مرحله‌ی طرح و اجرا تدوین شده است که در مورد کیفیت مصالح مصرفی در لایه‌های غیربتنی، بتنی و آزمایش‌های کنترل، استانداردهای اِی‌تی‌اِم و آشتو، ملاک ارزیابی قرار می‌گیرد. سابقه عملکرد این موسسه به حدود یک قرن می‌رسد.


[] يادداشت‌ها




[] پيوست‌ها


...


[] پی‌نوشت‌ها

...


[] جُستارهای وابسته






[] سرچشمه‌ها







[] پيوند به بیرون

[۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها │ مهندسی راه و ساختمان