قوه قضائیه جمهوری اسلامی افغانستان

از: مهديزاده کابلی

اشاره: اين مقاله برای دانشنامۀ آريانا برشتۀ تحرير درآمده است. نقل مطالب از دانشنامه با ذکر مأخذ آزاد است.

قوه قضائیه جمهوری اسلامی افغانستان، یکی از قوای سه‌گانه ‌است که مسؤلیت بخش قضایی کشور افغانستان را عهده‌دار است. رییس آن (قاضی‌القضات و رئیس ستره محکمه) توسط رييس جمهور اين کشور منصوب می‌شود[۱]، و در حال حاضر پوهاند عبدالسلام عظیم ریاست آن را به عهده دارد.


تشکيلات قوۀ قضائيه:

در مادۀ اول (هدف) فصل اول (احکام عمومی) قانون تشکيلات و صلاحيت محاکم قوۀ قضائيه جمهوری اسلامی افغانستان چنين نوشته شده:

"اين قانون به تأسی از احکام مواد يک صد و شانزدهم و يک صد و بيست و سوم قانون اساسی به منظور تشکيل قوۀ قضائيه، تنظيم وظايف و صلاحيت های ستره محکمه (ديوان عالی) و محاکم استيناف و ابتدائيه جمهوری اسلامی افغانستان و امور مربوط به قضات آن وضع گرديده است"[٢]

در مادۀ دوم اين قانون، که استقلال قوۀ قضائيه نيز مطرح شده، آمده است:

"قوۀ قضائيه رکن مستقل دولت بوده، مرکب از ستره محکمه، محاکم استيناف و محاکم ابتدائيه می‌باشد."[٣]

صلاحیت‌های رئیس ستره محکمه:

برمبنای ماده سی‌ام قانون تشکیل و صلاحیت محاکم، رئیس ستره محکمه که برای مدت چهار سال به خدمت گماشته می‌شود، ممثل قوه قضائیه جمهوری اسلامی افغانستان است که دارای صلاحیت‌های زير می‌باشد:

١- رهبری عمومی فعالیت‌های قضائی و اداری ستره محکمه
٢- ریاست از جلسات ستره محکمه.
٣- عندالاقتضاء ریاست جلسات قضائی دیوان‌های مربوط ستره محکمه.
۴- اصدار امر مبنی بر تفتیش (بازرسی) فعالیت‌های محاکم (دادگاه‌ها).
۵- اصدار امر مبنی بر رسیدگی قضایای ناشی از جرایم و تخلفات قضائی و اداری قضات.
٦ – نظارت بر تطبیق فیصله‌های قطعی محاکم.
٧- نظارت و مراقبت از تطبیق سالم بودجه قوه قضائیه.
٨ – تفویض تمام یا برخی از صلاحیت‌های در حالت مریضی، رخصتی، غیابت و سایر علل به یکی از اعضای ستره محکمه.
٩- نظارت بر فعالیت آمریت عمومی اداری قوه قضائیه.
١٠- ارایه گزارش اجراآت قضائی و اداری قوه قضائیه به رئیس جمهور.
١١- پیشنهاد عفو و تخفیف مجازات محاکماتی و تادیبی قضات به مقام ریاست جمهوری.
١٢- سایر صلاحیت‌های مفوضه بر طبق احکام این قانون و قوانین دیگر

پيوست‌ها

پيوست ۱: پوهاند عبدالسلام عظیم، قاضی‌القضات و رئیس ستره محکمه
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵: آشنایی با نظام قضایی آلمان
پيوست ۶: آشنایی با نظام قضایی اتریش

پی‌نوشت‌ها

---

[۱]- براساس بند ١٢، مادۀ شصت و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان، تعيين رييس و اعضای ستره محکمه، البته با تأييد ولسی جرگه از صلاحيت‌های رييس جمهور است.
[۲]- جريدۀ رسمی، قانون تشکيلات و صلاحيت محاکم قوۀ قضائيه جمهوری اسلامی افغانستان، کابل: وزارت عدليۀ جمهوری اسلامی افغانستان، شمارۀ ٨۵١، ٣١ ثور (ارديبهشت ١٣٨۴)، ص ١
[۳]- همانجا، ص ٢
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-

جُستارهای وابسته

---

□
□
□

منابع

---

□
□

پيوند به بیرون

---

□
□
□

---

<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>

برگشت به فهرست