عبدالرشيد دوستم (زادۀ ١٣٣٣ خ / ۱۹۵۴ م - )، از فرماندهان سابق شبه نظامی در شمال افغانستان و رهبر حزبی به نام جنبش ملی اسلامی افغانستان است.
زندگی‌نامه
عبدالرشید دوستم در سال ١٣٣٣ خورشيدی در یك خانوادۀ صاحب اعتبار ازبك در خواجه دكوی ولایت جوزجان دیده به جهان گشود.[۱] پس از طی آموزش شش ساله ابتدایی در زادگاه خود، دورۀ متوسطه را نیمه کاره رها کرد[٢] و وارد بازار کار شد. او مدتها به عنوان کارگر تفحصات نفت و گاز در شمال کشور مشغول به کار بود.[٣] اما در زمان اشغال افغانستان توسط نيروهای ارتش سرخ شوروی سابق، به فعاليت نظامی روی آورد و به قوای مسلح دولت ببرک کارمل - رییس جمهور پیشین افغانستان - پيوست. در آن هنگام، او فرمانده یک واحد از شبه نظاميان ازبک تبار در شمال اين کشور بود.[۴]
در دوران حکومت دکتر نجیب‌الله به فرمانده برجسته محلی تبدیل شد و در سقوط آن حکومت در اوايل دهه نود ميلادی نيز نقش کليدی داشت.[۵]
در ۱۱ جدی ۱۳۷۱ خورشيدی به ایجاد جنش ملی اسلامی افغانستان مبادرت ورزید.[٦] جنرال عبدالرشيد دوستم از کسانی است که در جنگهای ميان گروهی (داخلی) مجاهدين افغان در سالهای آغاز دهه هفتاد خورشيدی حضور داشته است (يکی از طرفهای درگير جنگ بود).[۷] در اين سالها، نيروهای زير فرمان او به غارت اموال مردم و تجاوز جنسی در کابل متهم هستند.
پس از اینکه گروه طالبان توانستند خود را به شمال افغانستان برسانند گروه‌های مجاهدین و دوستم که خود را در برابر دشمن مشترک می‌دیدند بار دیگر با هم ائتلاف کرده و جبههٔ متحد اسلامی را ساختند.[٨]
صدای آمريکا در بارۀ عبدالرشيد دوستم نوشت:
- "عبدالرشيد دوستم، رهبر سابق جنبش ملی افغانستان و کانديدای رياست جمهوری، رسمأ به دولت حامد کرزی پيوسته است.
دوستم، که يکی از نيرومندترين مردان قدرتمند منطقه‌ای تلقی می‌شود، اينک به‌عنوان رئيس ستاد فرماندهی عالی نيروهای مسلح مرکزی افغانستان عمل می‌کند.
اعلام انتصاب دوستم به اين مقام در ماه گذشته، با انتقادهای زيادی روبرو شد. گروه‌های طرفدار حقوق بشر او را به نقض فاحش حقوق بشر در پی حمله آمريکا به افغانستان و سرنگونی رژيم طالبان متهم می‌کنند. شبه نظاميان دوستم به قاچاق مواد مخدر نيز متهم شده‌اند."[عبدالرشيد دوستم رسمأ به دولت کرزی پيوست، صدای آمريکا (بنگاه سخن پراکنی آمريکا): ۱۸/٠۴/٢٠٠۵]
يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامۀ آريانا توسط مهديزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.پيوست‌ها
پيوست ۱: افتخار به قهرمانان جمهوری افغانستان، مجلۀ "جوانان امروز" (نشريۀ سازمان دمکراتيک جوانان افغانستان)
پيوست ٢: دكتر عبدالله رحیمی، سیمای درخشان جنرال عبدالرشید دوستم
پيوست ۳: محمدصابر رنگين، راز‌های درباره اختلافات اکبربای و عبدالرشید دوستم
پيوست ۴: توضیحات باباجان درباره سفر عبدالرشید دوستم
پيوست ۵: اعلامیه دفتر مطبوعاتی سترجنرال عبدالرشید دوستم
پيوست ۶: فيلم‌های مستند دربارۀ جنایات و قتل عام توسط جنرال دوستم
پيوست ٧: ژنرال دوستم؛ چهره بحث برانگیز به‌روايت سايت فارسی بی‌بی‌سی
پی‌نوشت‌ها
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
جُستارهای وابسته
□
□
منابع
□
پيوند به بیرون
□ [1][2]
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 15 16 17 18 19 20]
<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>
