جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۸۹ تیر ۳۱, پنجشنبه

ایران در دوره فرا پارینه سنگی (میانه سنگی)

از: دکتر صادق ملک شهمیرزادی


فهرست مندرجات




[] ایران در دوره فرا پارینه‌سنگی (میانه سنگی)

اگرچه بیشتر پژوهشگران آغاز این دوره را در منطقه­ی اَبَرسَن (زاگرس) از حدود سیزده هزار سال پیش تصور کرده­اند، ولی عده­ای معتقدند از حدود بیست هزار سال پیش این فرهنگ از فرهنگ دوران پارینه‌سنگی مشتق گردید و تا آغاز دوران تولید غذا از راه کشاورزی و دامداری، ادامه پیدا کرد. عده­ای از باستان‌شناسان نیز پیش از این، این دوران را به‌نام "میان سنگی" مورد مطالعه قرار داده بودند.

به‌طور کلی، ابزار سنگی این دوره، کوچک­تر و ظریف­تر از ادوات سنگی دوران قبلی، ساخته شده­اند. در این دوره انواع تیغه­های سنگی ساخته شده و انواع مختلف مته­های سنگی تولید می­شده است.

از ریز تیغه­های کوچک و ظریف مثلثی شکل برای تولید داس برای درو غلات خود رو استفاده می­شد. این ریز تیغه­ها را در کنار هم در دسته­های چوبی، استخوانی و یا شاخی قرار می­دانند و آن­ها را به کمک قیر طبیعی، در محل شکاف­های ایجاد شده در دسته­ها محکم می­کردند.

همکنون، بقایای نخستین اجتماع­های دوره­ی فرا پاینه‌سنگی در حوزه­ی دریای مازندران، در چند غار نزدیک بهشهر به‌دست آمده است که زمان استقرار در این غارها از حدود دوازده هزار سال پیش آغاز شده است.

این غارها عبارتند از: "کمربند"، "هاتو" (هوتو) و "علی تپه".

البته به‌نظر می­رسد غار "علی تپه" در حدود یازده هزار سال پیش متروک شده و غارهای "هاتو" (هوتو) و "کمر بند" کمی پس از آن در حدود میانه­ی هزاره­ی هفتم یا ششم پیش از میلاد (نه هزار یا هشت هزار سال پیش) به‌کلی متروک شدند.

به‌هر روی به‌نظر می­رسد، در حدود هفت هزار سال پیش، دوره­ی فرا پارینه‌سنگی در ایران به‌کلی پایان یافته و زندگی کشاورزی و فراهم کردن غذا، جایگزین زندگی از راه جمع‌آوری و شکار و صید شده است.[۱]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهديزاده کابلی از کتاب "ايران پيش از تاريخ" که توسط دکتر صادق ملک شهميرزادی برشتۀ تحرير درآمده، از سايت اينترنتی پایگاه پژوهشی آریابوم بازنويس شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- ملک شهمیرزادی، صادق، ایران در دوران پیش از تاریخ، "ایران در دوره فرا پارینه سنگی" (میانه سنگی)، پایگاه پژوهشی آریابوم



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

ملک شهمیرزادی، صادق، ایران در دوران پیش از تاریخ، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۸ خ


[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]